دومین نشست از مجموعه نشستهای موضوعی شرکت مادر با محور بازآفرینی شهری و عنوان "رشت در مسیر بازآفرینی" برگزار شد.
این نشست با محور موضوعی بازآفرینی شهری و عنوان "رشت در مسیر بازآفرینی" در روز دوشنبه مورخ 13 اردیبهشتماه 1395 از ساعت 14 با سخنرانی آقایان دکتر قانعی و دکتر ثابتقدم با حضور آقایان مهندس هاشمی و مهندس میرحسینی به عنوان اعضای پنل و آقای دکتر ایزدی به عنوان دبیر علمی نشست در محل سالن اجتماعات شرکت مادر تشکیل شد.
در ابتدای نشست، دکتر ایزدی ضمن سپاس از حضور شرکتکنندگان، به معرفی سخنرانان و اعضای پانل پرداخت و درادامه آقایان دکتر قانعی و دکتر ثابتقدم به ارائه موضوع بازآفرینی در شهر رشت پرداختند.
دکتر ثابت قدم ضمن معرفی شهر رشت، موقعیت، جمعیت و مساحت آن، اذعان داشت رشت شهریست که اولینهای زیادی را از آنِ خود کرده است که از جمله آنان میتوان به اولین کتابخانه ملی ایران با بنای شاخص، اولین شعبه بانکی ایران، اولین راه آهن ایران، اولین خانه معلولین و سالمندان در ایران اشاره کرد.
سپس اهداف و راهبردهای شهر در بازههای زمانی بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت ارائه شد.
ایشان اعتمادسازی، برندسازی و سرمایهگذاری را سه راهکار اصلی توسعه دانست و تصریح کرد جلب مشارکت اجتماعی مبتنی بر اعتمادسازی محلی است و بهبود کیفیت مشارکت اجتماعی از طریق ارایه آموزش های شهروندی صورت میگیرد بنابراین پیاده نمودن مدیریت شهری در گروی برنامهریزی مبتنی بر اعتمادسازی محلی است.
ایشان تأکید کرد از جمله اهداف بازآفرینی محلی شهر رشت، استقرار نظام پیادهمداری و ارتقای محیط زیست، حفظ میراث و احیای بناهای ارزشمند بوده است.
سپس دکتر قانعی بعنوان مشاور این طرح، به بیان روندکاری و اقدامات صورت گرفته در میدان شهرداری و محورهای اطراف آن پرداختند. ایشان آرمانهای مدنظر خود را رسیدن به شهری سرزنده، پویا و مولد، پایدار مبتنی بر اقتصاد دانشپایه، متعادل و متوازن، دارای فضای گفتگو، دیدار، ارتباط و تبادل اندیشه، ضامن سلامت جسمی و روحی شهروندان، مملو از احساس زندگی و برای تمامی نسلها و گروههای سنی و اجتماعی، برشمردند.
ایشان ارکان بازآفرینی را 8 مورد عنوان کرد: توجه به ابعاد فرهنگی، هنری و اجتماعی، ارتقاء وضعیت و ساماندهی کالبدی شهر، بهبود وضعیت شبکه های ارتباطی، تقویت فضاهای عمومی، حفاظت از محیط زیست، توسعه ی صنعت توریسم، توسعه اقتصادی و رونق فعالیت شهر و هویت بخشی به فضاهای شهری.
دکتر قانعی بازآفرینی شهری را یک فرایند گام به گام برای ایجاد تحولات اساسی در شهر عنوان کرد و افزود مقصود از بازآفرینی شهری، به وجود آمدن نسلی جدید از شهرهاست که در آن با حفظ ویژگیهای شکلی و ریختشناسانهی واجد ارزش و با تغییر در رفتار و اندیشه حاکم بر آن، شهر کهن معاصرسازی می شود.
وی با اشارهای به گسترش شهر رشت از پیدایش اولیه و دوران صفوی تا کنون، به تعریف ساختار طرح پرداخت:
شهر رشت ابتدا رشت بازار نام داشت، بازاری بود حدفاصل لاهیجان در شرق و فومن در غرب و به تدریج این شهر در دوران صفویه رو به توسعه و آبادی نهاد و با تشكیل حكومت صفویه در سال 908 ه.ق، همجواری با دولت روسیه و از سوی دیگر، وجود موانع در غرب و جنوب ایران و همچنین تجارت ابریشم، از نقش سیاسی حكومت شرق و غرب گیلان (لاهیجان و فومن) كاسته شد. در نتیجه رشت به تدریج، در حكم قطب شهری گیلان اعلام موجودی كرد و همراه با بندرانزلی، محور ارتباط فلات مركزی با شمال ایران قرار گرفت.
ساختار کلی طرح بازآفرینی رشت همان محور شرق به غرب می باشد که روزگاری از لاهیجان به سمت فومن بود و اینک این محور در طرح بازآفرینی از محلهی ساغریسازان تا تالاب عینک می باشد. این محور خط اصلی طرح را تشکیل می دهد و سایر پروژه ها در امتداد این محور تعریف می شوند.
دکتر قانعی ضمن اشاره به پروژههای بهسازی، مرمت و احیاء(خانههای آوانسیان، قدیری، سمیعی، میرزا وحمامهای تاریخی) و پروژههای معماری، ساماندهی و محوطهسازی(محله خواهرامام، محور ساغریسازان) و پروژههای زیست محیطی و توسعه فضای سبز(تالاب عینک، باغ طبیعت) به گامهای توسعه در رویداد بازآفرینی شهر رشت پرداخت که در سه گام میرشت(رشت برای رشتیها)، امیرشت(رشت برای ایرانیها) و شیمیرشت(رشت برای دنیا) برنامهریزی شدهاست.
قانعی اذعان داشت عنوان فرهنگ شهر به دنبال نام رشت میتواند این شهر را به برندی بدل کند تا با گذشت زمان تبدیل به مأموریتی برای این شهر شده و همگان را مجدانه بر آن دارد که در فرهنگ مبنا ماندن این شهر کوشا باشند.
سپس دکتر قانعی اهداف طرح بازآفرینی شهر رشت را اینگونه برشمرد:
- استفاده از سرمایه اجتماعی و مشارکت مردمی
- ایجاد نگرشی نو و خلاقانه در توسعه شهری رشت
- احترام به زمینه تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و زیست محیطی شهر
- تبدیل رشت به شهری با محوریت پیاده و حمل و نقل عمومی
- رسیدن به اقتصاد پایدار
- نگاه به آینده و حرکت به سمت جهانی شدن
در ادامه، قانعی بازآفرینی را اینگونه تعریف کرد:
امروز میتوانیم بگوییم بازآفرینی رویدادی است که ساکنان تمام اعصار یک شهر را در بر میگیرد و سخن آنها را بین نسلها رد و بدل مینماید؛ ریشه در هویت شهرها دارد و آن را با نسلهای بعد پیوند میزند. بافت تاریخی و باهویت را دوباره زنده میکند، بافت امروزی را به آن متعلق نموده و بافتهای مسألهدار را در پیوندی فرهنگی به هسته اصلی شهر متصل می نماید.
در ادامه برآورد کیفیت فضایی پروژه پیاده راه بافت مرکزی بر اساس نظرسنجی از شهروندان ارائه شد که در آن اکثریت مردم رضایت خود را اعلام کرده و ایجاد نظم، فضای مکث و پیادهراه را بعنوان علت رضایت خود اعلام کردند.
قانعی اذعان داشت اقدامات پیشروی بازآفرینی رشت در سه گام اصلی خلاصه میشود: گام اول(تکامل بازآفرینی میدان مرکزی)، گام دوم(بازآفرینی محله خمیران زاهدان)، گام سوم(بازآفرینی تالاب عینک).
درنهایت دستاوردهای قابل پیشبینی بازآفرینی عنوان شد که عبارتند از تقویت مشارکت اجتماعی، کاهش بحرانهای زیست-محیطی، افزایش تابآوری شهر، کاهش بحران هویت، عدالت فضایی-کارکردی و کارآمدی نظام جابجایی.
دکتر ایزدی ضمن سپاس از اقدامات مدیریت شهری رشت، به جنبههای مثبت اقدامات صورت گرفته اشاره کردند که از جمله آنان ارتقای هویت، احیای منابع زیستی-حیاتی، کارآمدی نظام حمل و نقل، استفاده از ظرفیتهای موجود و دخیل کردن مردم با استفاده از راهاندازی خانههای گفتمان شهر بود.
در پایان جلسه اعضای پانل و شرکت کنندگان به ارائه نظرات و سؤالات خود پرداختند و سخنرانان به سؤالات شرکتکنندگان پاسخ گفتند.