به گزارش خبرنگار شرکت بازآفرینی شهری ایران محمد آئینی در این نشست هم‌اندیشی با بیان این که بازآفرینی شهری کار بسیار سختی است و تنها کسانی در این عرصه موفق می‌شوند که عاشق خدمت به مردم و عدالتخواه باشند، گفت: قطعا در این مسیر ناملایمات و سختی‌های زیادی وجود دارد و باید این محدودیت‌ها را مدیریت کرد، معاونان مسکن و بازآفرینی شهری مستقیما با این موضوع سر وکار دارند و از شما می‌خواهم هر چند وقت یک بار از این محلات بازدید کرده و از نزدیک وضعیت زندگی این افراد را مشاهده کنید.
او با بیان این که با نگاه شهید حاج قاسم سلیمانی می‌توانیم کار را پیش ببریم، تصریح کرد: هر چند به دنبال واژه‌سازی جدید نیستم اما واژه‌های سکونتگاه‌های غیررسمی، حاشیه‌نشینی و بافت فرسوده به دلیل دارا بودن بار منفی ضد توسعه هستند و باید با نگاه عدالتخواهانه، ادبیات خود را نسبت به این محلات تغییر دهیم. در واقع این محلات از مواهب شهری و خدمات زیربنایی و روبنایی کمتری برخوردارند پس می‌خواهیم آنها را محلات کمتر برخوردار بنامیم. طبیعی است عمده تلاش‌ها برای کاهش و رفع این تفاوت‌ها خواهد بود. این نگاه منشا خیر و برکت خواهد شد و باعث می‌شود تا نگرش مردم این محلات به سرنوشت خودشان تغییر کند.
آئینی با اشاره به طرح توسعه و تحول اجتماع محور2020 محله کمتر برخوردار گفت: در این طرح علاوه بر این که دستگاه‌های دولتی پای کار آمده‌اند، استفاده از ظرفیت‌های محلی نیز مورد توجه قرار گرفته است، بنابراین باید با عملکرد خود در ساکنان این محلات اعتماد و انگیزه ایجاد کنیم تا به نوسازی تشویق شوند، در واقع تغییر سرنوشت محلات هدف باید به دست خود ساکنان به ویژه جوانان زیر 30 سال صورت گیرد.
او افزود: در طرح توسعه و تحول اجتماع محور برای هر یک از کوچه‌ها نماینده‌ای از اهالی زیر 30 سال مورد اعتماد ساکن در کوچه به عنوان شهردار انتخاب می‌شود. شهرداران کوچه‌ها با نماینده پهنه و نماینده پهنه با مسوول خانه محله در ارتباط هستند و در واقع از ظرفیت جوانان برای رفع مشکلات این محلات استفاده می‌شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این که باید مجددا ستادهای استانی و شهرستانی را راه‌اندازی کرده و تقویت کنیم، اظهارکرد: اولویت ما برای حضور با استان‌هایی است که زودتر ستادها را تشکیل دهند. البته ارزیابی عملکرد استان‌ها در محورهای مختلف نیز انجام می‌شود.
اعطای مشروط سند رسمی مالکیت به املاک واقع در سکونتگاه‌های غیررسمی موضوع دیگری بود که دبیر ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار به آن اشاره کرد و گفت: معتقدیم چنانچه این اراضی تصرفی با اعمال شرایط خاص که متضمن رعایت ضوابط طرح‌های توسعه شهری باشد، به مردم داده شود، امکان اخذ تسهیلات برای ساکنان فراهم شده و آنها هم وارد چرخه اقتصاد شهر می‌شوند و این موضوع باعث تسریع در روند مقاوم‌سازی و نوسازی املاک اینچنینی خواهد شد.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با تاکید بر این که با استفاده از روش‌های قبلی به جایی نخواهیم رسید، عنوان کرد: برای ایجاد اشتغال باید با حضور دستگاه‌های مسوول ابتکار عمل به خرج داده و به دنبال نیازسنجی و ایجاد کسب و کارهای نوین و دانش بنیان باشیم که بیشتر مبنای نرم‌افزاری، استارتاپی و شتاب‌دهندگی داشته باشد.
او از معاونان مسکن و بازآفرینی شهری استان‌ها خواست تا از ابزارهای مختلف برای پیشبرد اهداف بازآفرینی استفاده کنند و تاکید کرد: یکی از این ابزارها تعریف بسته‌های تشویقی شهرسازانه و تصویب در کمیسیون ماده 5 استان‌هاست، همچنین باید با سازندگان ارتباط گرفته و اعتماد آنها را جلب کنید و برای مردم مطالبه‌گر باشید. به گفته آئینی تولید مسکن باید به سمت سکونتگاه‌های غیررسمی سوق پیدا کند زیرا در این اماکن زمین‌های خالی بسیاری وجود دارد.
برنامه راهبردی – عملیاتی تحقق تولید 300 هزار واحد مسکونی
در این نشست سید مسلم سیدالحسینی عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران، برنامه راهبردی – عملیاتی تحقق تولید 300 هزار واحد مسکونی در محدوده‌ها و محله‌های هدف بازآفرینی شهری را ارایه کرد و با بیان این که نیاز بالقوه مسکن شهری در افق 1405 کشور 9 میلیون واحد است، اظهارکرد: از این میزان سهم شرکت بازآفرینی شهری ایران تولید 300 هزار واحد مسکونی طی دو سال است.
او با بیان این که برای این منظور بررسی اسناد و قوانین فرادست، شناسایی اصول حاکم بر برنامه، چشم‌انداز، اهداف کلان و راهبردها و سیاست‌ها و نیز پایش فعالیت‌ها در فرآیند تنظیم برنامه دیده شده است، درباره اصول حاکم بر برنامه نیز توضیحاتی ارایه کرد و گفت: اولویت‌بخشی به گروه‌های کم درآمد در تولید و عرضه مسکن در محدوده‌های هدف، عدالت و توازن فضایی در تخصیص تسهیلات نوسازی مردمی، اتخاذ رویکرد تقاضا محور در اولویت‌بندی تخصیص جذب تسهیلات نوسازی مردمی و ترویج آن، پیگیری رفع موانع حقوقی اثربخشی تسهیلات نوسازی مردمی و پیوند و همراستا سازی توسعه محله‌ای با برنامه نوسازی مردمی از جمله اصول حاکم بر این برنامه به شمار می‌رود.
او اهداف کلان برنامه را این گونه برشمرد: افزایش دسترسی به مسکن مناسب در محدوده‌ها و محلات هدف، تعادل بخشی بین الگوی عرضه و تقاضای مسکن، ارتقای کیفیت زیست و حفظ و تقویت ساختار اجتماعی در محدوده‌های ناکارآمد شهری از جمله مهم‌ترین اهداف برنامه به شمار می‌آید.
راهبردها و سیاست‌ها
سیدالحسینی تسهیل سرمایه‌گذاری و ایجاد نظام انگیزشی مناسب ساکنان، مالکان مستغلات و بخش‌عمومی، دولتی و خصوصی را یکی از راهبردها و سیاست‌های برنامه راهبردی – عملیاتی تحقق تولید 300 هزار واحد مسکونی طی 2 سال آتی در محدوده‌ها و محله‌های هدف بازآفرینی شهری برشمرد و گفت: اعطای تسهیلات کم‌بهره ساخت، نوسازی و مقاوم‌سازی مسکن به ساکنان محلات و محدوده‌های هدف، پشتیبانی از نوسازی مسکن در قالب پرداخت تسهیلات ودیعه اسکان موقت، ایجاد ابزار لازم مالی و حقوقی (تشویق‌ها، تخفیف‌ها، معافیت‌ها و تسهیلات مالی، اعتباری و حقوقی) در جهت تقویت و تسهیل ساخت و تولید مسکن و تسهیل‌گری ساخت و تولید مسکن در اراضی دولتی شرکت از زیرمجموعه‌های این امر به شمار می‌آید. او ظرفیت‌سازی و توانمندسازی کنشگران و نیز بهبود کیفیت و سکونت مسکن را از دیگر سیاست‌ها و راهبردهای این برنامه دانست.
او با بیان که این برنامه‌ها پایش خواهد شد؛ اظهار کرد: یک برش 100 روزه برای این منظور در نظر گرفته‌ایم که از امروز روزشمار آن آغاز خواهد شد.
سیدالحسینی درباره انتظارات شرکت از استان‌ها نیز توضیحاتی ارایه کرد و گفت: جلب مشارکت و استفاده حداکثری از ظرفیت نهادهای مستقر در محله از جمله دفاتر تسهیل‌گری، خانه‌‌های مثبت زندگی، هلال، امداد، اوقاف، خانه برکت احسان، خانه شهر، خانه رضوی، استفاده بهینه از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان، دانشگاه‌ها، موسسات و پژوهشکده‌های استانی، استارتاپ‌ها در اجرای اقدامات آموزشی، ترویجی- اطلاع‌رسانی، مستندسازی و نیز پایش و ارزیابی اقدامات از جمله فعالیت‌هایی است که انتظار می‌رود در استان‌ها انجام شود.
اهداف طرح توسعه و تحول اجتماع محور 2020 محله کمتر برخوردار
در ادامه حبیب خراسانی معاون ساماندهی و بازآفرینی شهری شرکت بازآفرینی شهری ایران نیز توضیحاتی در خصوص طرح توسعه و تحول اجتماع محور 2020 محله کمتر برخوردار ارایه کرد و گفت: در طرح‌های قبلی مشکل عدم هماهنگی دستگاه‌ها برای نوسازی و بهسازی بافت‌های ناکارآمد وجود داشت اما با تدوین این طرح که دکتر آئینی نیز یکی از طراحان آن بوده و مقام معظم رهبری نیز از آن حمایت می‌کنند همه دستگاه‌ها موظف‌اند پای کار بیایند.
او در این باره توضیح داد: بر اساس مطالعات وزارت راه و شهرسازی (شرکت بازآفرینی شهری ایران) و لحاظ شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و... با مشارکت دستگاه‌ها، تعداد 2020 محله کم برخوردار در کل کشور شناسایی شده است.
خراسانی درباره اهداف این طرح نیز توضیحاتی ارایه کرد و گفت: بر اساس توافق صورت گرفته تأمین 6 نیاز اصلی خانوارها در این طرح در دستور کار قرار گرفته است که عبارتند از معیشت، بهداشت، اشتغال، خدمات زیربنایی و روبنایی و نوسازی مسکن.
او در ادامه به بیان انتظارات شرکت از استان‌ها در خصوص این طرح پرداخت و گفت: حمایت از راه‌اندازی خانه محله‌ها در 2020 محله هدف و تشکیل بانک اطلاعات مشترک، هدایت منابع شهرداری‌ها و سایر دستگاه‌های عضو ستاد به محلات هدف در قالب برنامه اقدام مشترک، فعال‌سازی ستادهای بازآفرینی شهری استان‌ها و فراهم کردن حضور دستگاه‌ها و نهادهای مسوول خانه محلات در ستادها به منظور همکاری در تدوین برنامه و تسهیل در اجرای برنامه‌ها از جمله فعالیت‌هایی است که معاونان بازآفرینی شهری استان‌ها باید در دستور کار قرار دهند.
تاکید بر بارگذاری اسناد در سامانه سحاب
همچنین مجید روستا عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران نیزگزارشی از وضعیت حوزه سرمایه‌گذاری و فروش املاک استان‌ها ارایه کرد و گفت: بقای شرکت منوط به تجهیز منابع، سرمایه‌گذاری و باز توزیع منابع است. بخشی از این منابع در قالب زمین، بخشی در قالب محدثات و بخشی از منابع سایه حاصل از اعمال ماده 45 قانون ثبت است که بیش از 223 مورد از این منابع درکل کشور وجود دارد. بخش دیگر هم ظرفیت ماده 6 قانون ساماندهی که در مجموع موفقیت چندانی در استحصال اراضی نداشته است.
او با اشاره به بارگذاری اسناد در سامانه سحاب عنوان کرد: تا کنون 3 هزار و 129 ملک و محدثات روی این سامانه بارگذاری شده‌اند و از معاونت استان‌ها می‌خواهم که حتما این کار را انجام داده و نسبت به بارگذاری اسناد در این سامانه اقدام کنند.
روستا با اشاره به این که در این مدت بیشترین مبلغ فروش‌های تحقق یافته به ترتیب مربوط به استان‌های تهران، خراسان رضوی و گلستان بوده است، گفت: اکنون 67 پروژه تولید مسکن در قالب 32 هزار واحد مسکونی عملیاتی یا در دست برنامه‌ریزی است.
عملکرد نظام بانکی در پرداخت تسهیلات
همچنین در این نشست حسین الماسی معاون فنی و نظارت شرکت گزارشی از عملکرد نظام بانکی در پرداخت تسهیلات جهت بهسازی و نوسازی محلات هدف بازآفرینی شهری از سال 98 تا پایان آذر سال جاری ارایه کرد. او با اشاره به پرداخت تسهیلات نوسازی از طریق بانک‌های عامل در استان‌ها اظهارکرد: از سال 84 تا 90 مبلغ تسهیلات 14 میلیون تومان بود که از طریق شرکت‌های عمران و مسکن‌سازان به نمایندگی از شرکت بازآفرینی شهری ایران به بانک‌ها معرفی می‌شد.
معاون فنی و نظارت شرکت با شاره به اینکه از سال 90 تا 92 مبلغ وام به 20 میلیون تومان با نرخ بهره 9 درصد از محل منابع داخلی افزایش گفت: در برهه‌ای این کار از طریق کارگزاران که همان شرکت‌های عمران و مسکن‌سازان در استان‌ها بودند صورت می‌گرفت.
الماسی تصریح کرد: از سال 93 تا 98 پرداخت تسهیلات به ادارات کل راه و شهرسازی استان‌ها محول شد که نرخ بهره بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار 9 درصد و به صورت یارانه ای پرداخت می‌شد. از سال 98 به بعد اعتبارات تسهیلات نوسازی براساس تبصره 18 و از طریق سامانه تسهیلات اختصاص پیدا کرد.
الماسی با بیان این که 25 بانک به عنوان عامل پرداخت تسهیلات نوسازی طی سال‌های 93 تا 97 فعالیت داشته‌اند، عنوان کرد: از سال 98 تا به امروز با تغییر سیاست‌های انجام شده تسهیلات از طریق سامانه پرداخت تسهیلات و توسط ادارات کل راه و شهرسازی صورت می‌گیرد.
او با اشاره به این که از سال 88 تا 92 پرداخت تسهیلات عملکرد مناسبی داشته است، اظهار کرد: در سال 88 برای 39 هزار و 488 واحد مسکونی، در سال 89 برای 60 هزار و 178 واحد، در سال 90 برای 67هزار و 906 واحد و در سال91، برای 62هزار و 923 واحد مسکونی تسهیلات نوسازی پرداخت شده است.
در ادامه این نشست معاونان حوزه مسکن و بازآفرینی شهری استان‌ها به بیان مسایل و مشکلات استان خود پرداختند و محمد آئینی به سوالات آنان پاسخ داد.