محمد آیینی – معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران
بهره‌مندی از حلقه‌های میانی اول بار توسط رهبر معظم انقلاب در جمع دانشجویان در ماه مبارک رمضان 1398 عنوان شد و ایشان ضمن اشاره به راه‌اندازی حلقه‌های میانی تاکید داشتند راه‌اندازی چنین جریان مردمی نه کار رهبری و نه کار دولت بلکه کار جوانان است.
منظور از حلقه میانی گروهی از افراد با هویت جمعی مستقل بدون وابستگی مالی به حاکمیت است که با بسترسازی ایفای نقش فعالانه مردم و به کارگیری ظرفیت بازیگران عرصه حاکمیت به حل مسایل عرصه‌های تخصصی می‌پردازند، در ادامه نحوه بهره‌مندی از این ظرفیت در تمام ارکان و ارگان‌های کشور از جمله شرکت بازآفرینی شهری ایران مطرح شد.
شرکت بازآفرینی شهری ایران به عنوان بازوی تخصصی وزارت راه شهرسازی و به عنوان دبیرخانه ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار به ریاست رییس جمهور محترم، متولی سیاستگذاری و برنامه‌ریزی، کنترل و نظارت بر تهیه و اجرای طرح‌های بهسازی و نوسازی شهری در چارچوب برنامه‌های عملیاتی بازآفرینی شهری، فرهنگ سازی، بسترسازی، اطلاع رسانی و جلب مشارکت‌های مردمی و بخش خصوصی و سایر موسسات، شرکت‌ها، شهرداری‌ها وسایر دستگاه‌های اجرایی ذی ربط بوده و در مجموع راهبری و مدیریت برنامه نوسازی، بهسازی، ساماندهی و توانمندسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری را در تمام شهرهای کشور بر عهده دارد.
اما در دولت سیزدهم به دلیل وجود بیش از 2 میلیون و 700 هزار بنای ناپایدار و سکونت 10 میلیون نفر از هموطنان زیر سقف‌های لرزان به منظور حفظ امنیت جان شهروندان ساکن در این بافت‌ها، شتاب بخشی به نوسازی و مقاوم‌سازی مساکن ناپایدار و فرسوده در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری به عنوان اولویت اصلی در دستور کار قرار گرفته است.
یکی از موانع اصلی نوسازی مسکن در بافت‌های فرسوده عدم آگاهی شهروندان نسبت به حقوق، حمایت‌ها و تسهیلاتی است که در قانون، مصوبات دولت و شورای عالی شهرسازی و معماری ایران برای ساخت و ساز در این بافت‌ها در نظر گرفته شده است؛ بنابراین برای رفع این معضل با توجه به منویات مقام معظم رهبری مدظله العالی راه اندازی حلقه‌های میانی در دستور کار قرار گرفت و دستورالعمل تشکیل حلقه‌های میانی در چارچوب قانون حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری و تفاهمنامه فیمابین وزارت کشور و وزارت راه و شهرسازی تدوین شد.
منظور از حلقه‌های میانی گروههای مستعد در سطح محلهها هستند که به منظور ارتقای کیفیت سکونت ساکنان محلات هدف به صورت داوطلبانه در ارتباط با شهرداری‌ها، دستگاه‌های دولتی و سیستم‌های مالی و اعتباری کشور فعالیت می‌کنند. حلقه‌های میانی باید بتوانند با ابتکار و خلاقیت ساکنان در بناهای فرسوده را متقاعد کنند، بزرگترین تصمیم زندگی خود را اتخاذ کرده و از بناهای لرزان و ناپایدار خارج شوند. همچنین باید زمینه مشارکت آنان را با سازندگان، سرمایه‌گذاران و توسعه‌گران فراهم آورند.
تشکیل حلقه‌های میانی نیازمند شناسایی کنشگران فعال در حوزه بازآفرینی شهری در سطح مناطق است تا با تحرک کنشگران بتوان زمینه مشارکت مردمی و اجرای برنامه‌های بازآفرینی شهری را تسهیل و تحقق بخشید.
در واقع حلقه‌های میانی، فرد و یا گروههای داوطلب از انواع گروههای جهادی، دانشگاهها و تشکلهای دانشجویی، نخبگان در زمینههای گوناگون، پایگاه‌های مقاومت بسیج محلات، مجموعههای فعال فرهنگی و فکری و دفاتر تسهیلگری و ترجیحا از زنان و جوانان هستند که به شکل داوطلبانه در محلات هدف حضور یافته و به شکل چهره به چهره با ساکنان وارد گفت و گو می‌شوند و ضمن اطلاع رسانی در خصوص بسته‌های تشویقی شهرسازانه، مالی و اداری به خصوص بسته تشویقی 19 بندی کالبدی و نیز وام‌های ارزان قیمتی که برای این منظور در نظرگرفته شده آن ها را برای نوسازی مساکن فرسوده تشویق و ترغیب می‌کنند. این گروه‌ها در ادامه نیز بر تدوین و اجرای قراردادهای مشارکت بین مردم و سازندگان برای حفظ حقوق مالکان واحدهای فرسوده نظارت می‌نمایند.
بهره‌گیری از همکاری حلقه‌های میانی بر عهده شهرداری‌ها گذاشته شده است؛ زیرا شهرداری‌ها از زیرساختارهای لازم برای تعامل با حلقه‌های میانی برخوردارند و می‌توانند در محلاتی که از وسعت چندانی برخوردار نیستند از نیروهای خود برای تشکیل این حلقه‌ها استفاده کنند. شرکت بازآفرینی شهری ایران در این زمینه همکاری خوبی با شهرداری‌ها دارد و تاکنون ادارات کل راه و شهرسازی استان بیش از ۱۹۰ تفاهمنامه با شهرداری‌ها در راستای همکاری‌های دو جانبه امضا و مبادله کرده‌اند.
همچنین شرکت بازآفرینی شهری ایران نیز با تشکیل قرارگاه جهادی نوسازی مسکن درصدد است حداقل هزار گروه حلقه میانی داوطلب برای تسهیل نوسازی واحدهای مسکونی فرسوده را آموزش دهد و اکنون در حال آماده‌سازی بستر نرم افزاری این موضوع است.
