مناطق ناکارآمد در شهرها بزرگترین چالش پیش روی مدیریت شهری است که برای تحقق عدالت ارائه خدمات در مناطق شهری، همکاری بین دستگاهی مهمترین نیاز است.
به گزارش روابط عمومی شرکت مادر تخصصی عمران وبهسازی شهری ایران به نقل از خبرگزاری ایرنا، مناطق دارای بافت ناکارآمد که بیشتر به عنوان مناطق حاشیه نشین یا بافت فرسوده شناخته می شود این روزها به عنوان بزرگترین چالش مدیران در شهرهای مختلف شناخته شده اند و عدم ارائه خدمات متوازن مناطق ناکارآمد در مقایسه با مناطق مرکزی باعث برخی احساس ناعدالتی ها می شود تا مناطق حاشیه نشین خود بستری برای بروز آسیب های اجتماعی باشند.
این سکونتگاه های نابسامان بستر بروز آسیب های اجتماعی و محلی برای مجرمان و قانون گریزان هستند و اغلب سکنه آنها مهاجرانی از سایر مناطق و دارای فرهنگی متفاوت از فرهنگ شهری هستند و می توان گفت این نواحی حاشیه پتانسیل بروز تمام مسائل اجتماعی را در خود دارد که همین مساله موجب نگرانی و اضطراب مدیران و شهروندان متن شهر می شود.
از این رو دولت تدبیر و امید با تدوین برنامه ملی بازآفرینی شهری برای 543 شهر، گامی روشن در توسعه متوازن مناطق حاشیه نشین و بافت ناکارآمد شهرهای کشور برداشته است تا توسعه امکانات رفاهی، آموزشی، توانمند سازی با ارائه آموزش و تخصیص اعتبارات ویژه برای آسایش ساکنان این مناطق را فراهم کند.
برخی از شهرهای استان کردستان نیز در زیر مجموعه این برنامه ملی قرار گرفته اند و اجرای طرح های مورد هدف این برنامه در مناطق منفصل شهری نایسر، تقتقان و فرجه سنندج شدت گرفته است تا خدمات مورد هدف برنامه ملی بازآفرینی شهری را در این مناطق توسعه دهد.
امروز یکشنبه حمیدرضا عظیمیان سازمان ملی زمین و مسکن و هوشنگ عشایری سرپرست شرکت عمران و بهسازی شهری ایران از سوی وزارت راه و شهرسازی به کردستان سفر کردند تا از اجرای طرح های مختلف بازآفرینی شهری در سنندج بازدید کنند.
این طرح ها شامل بهسازی معابر شهری نایسر، مدرسه 6 کلاسه سیدشاکر نایسر، مدرسه 9 کلاسه تقتقان و کانون فرهنگی هنری فرجه بود که در جریان این سفر یک روزه معاونان وزیر راه مورد بازدید قرار گرفت.
معاون وزیر راه و شهرسازی و سرپرست شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در جریان بازدید از این طرح ها با تاکید بر اینکه تمام طرح های برنامه ملی بازآفرینی شهری با تکیه بر توان جمعی دستگاه های اجرایی طراحی شده است، اظهار کرد: اجرای موفق این طرح نیازمند همکاری دستگاه های خدمات رسان با وزارت راه و شهرسازی و شهرداری ها است.
هوشنگ عشایری گفت: طرح های این برنامه ملی برای 534 شهر کشور در خدمات روبنایی، زیربنایی، فرهنگی، آموزشی و تفریحی برنامه ریزی شده است و مقرر گردید بر اساس برنامه ششم توسعه کشور اجرای آن هر سال در 270 محله کشور انجام شود.
وی با بیان اینکه طبق استانداردهای جهانی نتیجه بخش بودن برنامه های بازآفرینی نیازمند حدود 12 سال زمان است، افزود: انتظار می رود در این مدت دستگاه ها و بخش خصوصی در مناطق ناکارآمد حضور به هم رسانده و مشکلات مردم ساکن در این مناطق مرتفع شود.
به گفته وی، همچنین بر اساس برنامه ششم توسعه کشور هزینه سالانه 250 هزار میلیارد ریال اعتبار بافت های ناکارآمد کشور برنامه ریزی شده که 100 هزار میلیارد ریال آن از سوی بخش خصوصی، 70 هزار میلیارد ریال از سوی شهرداری ها و 80 هزار میلیارد ریال نیز از سوی دولت تامین می شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی و سرپست شرکت عمران بهسازی شهری ایران اقدامات انجام یافته در نواحی منفصل شهری سنندج را خوب ارزیابی کرد و گفت: همکاری بین دستگاهی در این استان برای رفع مشکلات باعث شده روند اجرای طرح ها سریعتر و هماهنگ تر باشد.
به گفته عشایری، وزارت راه و شهرسازی از تمامی طرح ها اجرا شده و در حال اجرا حمایت می کند و اعتبارات دولتی این برنامه نیز بدون هیچ مشکلی تامین می شود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کردستان نیز در جریان این بازدیدها گفت: حضور اداره ها و سازمان های دولتی در بافت ها و مناطق حاشیه نشین باید تقویت شود تا تلاش دستگاه های متولی برای رفع مشکلات این بافت ها احساس شود.
امیر قادری تخصیص اعتبارات بیشتر به نواحی منفصل شهری سنندج از سوی وزارت راه و شهرسازی را خواستار شد و تاکید کرد: استان کردستان از محرومیت های خاصی برخوردار است نواحی منفصل شهری استان نیز به مراتب مشکلات بیشتری دارند.
وی افزود: دولت یازدهم و وزارت راه و شهرسازی در این ارتباط با انجام کارهای کارشناسی و اتخاذ تصمیم های به موقع و نیز با تشکیل جلسات ستاد بازآفرینی استانی و شهرستانی در سراسر کشور، زمینه سیاستگذاری دولت در این موضوع را فراهم کرده است.
مدیرکل راه و شهرسازی کردستان نیز در این آیین یادآور شد: نایسر از مناطقی است که از لحاظ خدمات عمومی در حداقل ممکن قرار دارد و راه و شهرسازی از 20 روز قبل طرح ساماندهی شبکه های معابر این منطقه 75 هزار نفری را آغاز کرده است.
شهرام ملکی یادآور شد: اعتبار 40 میلیارد ریالی این طرح هم اکنون تامین شده اما با توجه به اینکه یک معارض در بخش خط لوله گاز اصلی شهر سنندج به وجود آمده نیازمند اعتبار ویژه ای برای این طرح است که انتظار می رود وزارت راه و شهرسازی با تامین آن موافقت داشته باشد.
به گفته وی، طرح بهسازی معابر نایسر سنندج به طول سه کیلومتر و 400 متر اجرا می شود که شامل زیرسازی، آسفالت، جدول گذاری و پیاده رو سازی است.
ملکی همچنین از اتمام عملیات احداث مدرسه شش کلاسه سیدشاکر نایسر خبر داد و افزود: این طرح در زمینی به مساحت سه هزار و 350 متر مربع با 900 مترمربع زیربنا در 2 طبقه احداث شده که برای اجرای آن حدود 10 میلیارد ریال اعتبار هزینه شده است.
به گفته وی، زمین مورد نیاز این طرح از سوی خیرین تامین شده است و راه و شهرسازی در نظر دارد چند باب مدرسه دیگر نیز در این ناحیه منفصل شهری با حمایت خیرین و نوسازی مدارس استان احداث کند.
وی اضافه کرد: عملیات اجرایی مدرسه 6 کلاسه سیدشاکر نایسر به اتمام رسیده و امروز برای تجهیز به آموزش و پرورش استان تحویل داده شده است.
وی افزود: طرح های مدرسه 9 کلاسه تقتقان و کانون فرهنگی و هنری محله فرجه سنندج نیز هم اکنون در حال تکمیل است و حدود 12 میلیارد ریال اعتبار مصوب دارند.
مدیر ناحیه یک آموزش و پرورش سنندج نیز در این بازدید گفت: سرانه آموزشی محله نایسر سنندج در سطح بحران قرار دارد و برای هر دانش آموز فقط 12 سانتی متر فضا دارد که این سرانه در کل کشور 12 متر مربع برای هر دانش آموز است.
فواد حسینی افزود: برای خارج شدن سرانه آموزشی محله نایسر از بحران نیازمند هفت مدرسه یا 90 کلاس آموزشی هستیم که با حمایت خیرین و دولت می توان به در کمترین زمان ممکن به این مساله رسید.
هوشنگ عشایری معاون وزیر راه و شهرسازی و سرپرست شرکت عمران و بهسازی شهری ایران و حمیدرضا عظیمیان معاون وزیر و رئیس سازمان ملی زمین و مسکن ایران امروز یکشنبه در سفر به استان کرستان از مناطق حاشیه و منفصل شهری سنندج از جمله نایسر، فرجه و تقتقان بازید کردند.
توسعه امکانات رفاهی، آموزشی، توانمندسازی با ارائه آموزش و تخصیص اعتبارات ویژه برای آسایش ساکنان مناطق حاشیه نشین از عملکرد روشن دولت تدبیر و امید بوده و مناطق حاشیه شهرهای کردستان در این عملکرد سهم بیش از 121 میلیارد ریالی داشته است.
در سال 90 و بر اساس مصوبه دولت دهم چند روستای بزرگ کردستان به شهر تبدیل شد که کارشناسان حوزه عمران شهری معتقدند این موضوع بدون مطالعه و کار کارشناسی صورت گرفت و تبعات بدی داشته است و به گسترش پدیده حاشیه نشینی و روی آوری مردم به سمت حاشیه شهرها کمک شایانی کرده است.
نایسر، ننله و حسن آباد سه روستای بزرگ اطراف شهر سنندج هستند که براساس مصوبه سال 90 دولت دهم به ناحیه منفصل شهری تبدیل شدند و شهرداری سنندج نیز به این نواحی خدمات ارائه می کند.
براساس آمارها حدود 100 هزار نفر جمعیت در این نواحی منفصل ساکن هستند که شهرداری سنندج این نواحی را فاقد هرگونه زیرساخت می داند که به اعتبارات کلانی برای ساماندهی این نواحی نیاز است.
این سه ناحیه منفصل شهری امروز به سکونتگاه های غیر رسمی تبدیل شده اند و به صورت غیرمجاز در آن ساخت و ساز انجام می شود در حالیکه دولت مجوز ارائه خدمات به ساخت و سازهای غیرمجاز را نمی دهد، آسیب های اجتماعی و ناهنجاری های مرتبط با آن نیز هر روز در حال افزایش است از جمله استفاده غیر مجاز از برق، گاز و آب که همواره مسئولان دستگاه های خدمات رسان از این موضوع گلایه دارند.
سنندج از لحاظ جغرافیایی شهری تپه ای است و زمین مسطح برای ساخت و ساز در آن بسیار کم است و برای آماده سازی یک زمین هزینه زیادی باید کرد و این مساله موجب شده که توان بسیاری از مردم برای خرید زمین و مسکن در داخل محدوده پایین بیاید و این قشر به سمت حواشی شهر برای تامین سرپناه و مسکن روی بیاورند.
در استان کردستان می توان از سنندج و مریوان به عنوان 2 شهری که بیشترین میزان حاشیه نشینی را دارند، نام برد اگر چه در دیگر شهرهای استان هم این پدیده در حال افزایش است.
