عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران با تاکید بر اینکه سازمان های مردم نهاد، تسهیلگران و توسعه گران حلقه های واسطی هستند که کنشگران را به هم و به مردم وصل می کنند، افزود: تسهیلگران و توسعه گران باید در چارچوب حقوق و مطالبات مردم حرکت کنند.
منا عرفانیان، عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران، در همایش بررسی تجارب بازآفرینی شهری در محله ها و محدوده های هدف ایران با تاکید بر تجربه سبزوار اظهارکرد: با گذشت سال های زیاد رویکردهای میان بخشی به سیاست ها ورود پیدا کرده است و جامعه تخصصی به این واقعیت دست یافته که تنها یک وزارتخانه و شهرداری نمی تواند موضوعات شهری را پیگیری کند.
وی گفت: محدوده های هدف برنامه بازآفرینی عرصه های تاریخی هستند که در 25 هزار هکتار شناسایی شده اند و محدوده هایی هستند که در مرکز شهرهای قرارگرفته اند.
عرفانیان افزود: بافت های ناکارآمد میانی که در سند ملی به عنوان بافت های میانی قید شده و به عنوان بافت های فرسوده از آن یاد می شود، محدوده هایی هستند که پیرامون بافت های تاریخی شکل می گیرند.
وی با اشاره به سکونتگاه های غیررسمی به عنوان یکی دیگر از محدوده های هدف برنامه بازآفرینی شهری، گفت: طبق آمار در حال حاضر 30 درصد از جمعیت کشور در این بافت ها زندگی می کنند که البته این آمار رو به افزایش است.
این عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری با اشاره به اینکه جمعیت ساکن در محدوده های ناکارآمد شهری حتی از متوسط سرانه های زندگی شهری نیز برخوردار نیستند، تصریح کرد: فقر شهری، عدم ایمنی و بحران هویت از مهمترین مسائلی است که ساکنین این محدوده ها را درگیر کرده است.
وی با اشاره به موضوع تاب آوری شهری گفت: در حال حاضر مفهوم تاب آوری صرفا در مقاوم نبودن ساختمان ها در نظر گرفته نمی شود و مقاوم نبودن جامعه، شرایط زیستی و محیط زیست و فقر اقتصادی را نیز در برمی گیرد.
عرفانیان با اشاره به اینکه در بازآفرینی شهری تنها دنبال مسائل و مشکلات نیستیم و در پی احیا و زنده کردن و استفاده از ظرفیت های توسعه شهرها هستیم، بیان کرد: در این زمینه تنها ظرفیت های کالبدی مود توجه نیست و ظرفیت های آیینی اجتماعی نیز وجود دارد که در برنامه های توسعه محلات و شهرها مورد غفلت قرار می گیرند.
وی ادامه داد: به دلیل تغییر رویکردها دیگر مسئولان، استانداران، معاونان استانداری و ... فقط به موضوعاتی مانند تعریض خیابان و گشایش معبر اشاره نمی شود. آنها راجع به مشارکت مردم، موضوعات فرهنگی و حقوقی شهروندان نیز صحبت می کنند.
عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران، تاکید کرد: رشد محدوده های فرسوده و ناکارآمد شهری موجب رشد فقر می شود و اگر برخورد درست و سازنده با این موضوعات نشود، فقر برخورد ویرانگری با ما خواهد داشت و ساختارهای شهری ما دگرگون خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه در بازآفرینی با نسخه درمانی چند ماهه مواجه نیستیم، بیان کرد: هدف اصلی بازآفرینی زیست پذیر کردن شهرهاست و کاهش فقر شهری، پیشگیری از تولید فقر، افزایش تاب آوری، کاهش آسیب های شهری، ارتقا زیست پذیری شهرها، ارتقا هویت اجتماعی و منزلت مکانی و همچنین کاهش آسیب های اجتماعی از موضوعات مورد هدف برنامه ملی بازآفرینی شهری پایدار است.
عرفانیان با اشاره به بخش خصوصی، شهرداری و دولت به عنوان کنشگران فرآیند بازآفرینی شهری، گفت: این نهادها سه راس مثلث هستند و مردم در مرکز برنامه های آنها قرار دارند.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه سازمان های مردم نهاد، تسهیلگران و توسعه گران حلقه های واسطی هستند که کنشگران را به هم و به مردم وصل می کنند، افزود: اگر در فعالیتی نفع مردم در میان نبود قطعا آن فعالیت بازآفرینی نیست. تسهیلگران و توسعه گران باید در چارچوب حقوق و مطالبات مردم حرکت کنند.
عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران افزود: همچنین دولت نباید تلاش کند، در بازآفرینی شهری مداخله گری صرف داشته باشد چرا که نبود مشارکت و همکاری اجتماع محلی و بخش خصوصی و از هم گسیختگی تهدیدی برای بازآفرینی است.
وی با اشاره به محله محوری و مشارکت محوری به عنوان دو اصل مهم در برنامه بازآفرینی شهری بیان کرد: موضوع بنیادین در این برنامه توان افزایی محله به عنوان سازمان اجتماعی است.
عرفانیان با اشاره به بهسازی، نوسازی و مقاوم سازی مسکن، توسعه و تجهیز امکانات و خدمات روبنایی، بهسازی و ارتقا زیرساخت ها و ارتقا توانمندی های اقتصادی و ظرفیت های اجتماعی و نهادی به عنوان مهمترین فعالیت های برنامه بازآفرینی شهری، ادامه داد: این دسته اقدامات اگر همزمان برنامه ریزی شوند از طریق جریان سازی، ظرفیت سازی، نهادسازی و بازارسازی و شبکه سازی منجر به موفقیت خواهد شد.
وی با تاکید بر لزوم توجه به گروه های اجتماعی مختلف در پیشبرد برنامه های بازآفرینی شهری، گفت: معمولا گروه های مختلف از جمله زنان، کودکان و سالمندان در برنامه ها نادیده گرفته می شوند اما در بازآفرینی یکی از تاکیدات بر همه شمولی و توجه به همه گروه های اجتماعی و نیازهای آنهاست.
عرفانیان گفت: آخرین فعالیتی که باید در بازآفرینی الزاما انجام شود پیش بینی ضمانت اجرایی است زیرا در غیر این صورت برنامه ها به سرانجام درستی نخواهد رسید و حقوق شهروندی پایمال خواهد شد.