نشست “شهرهای تاب‌آور” به مناسبت بزرگداشت روز جهانی شهرها روز سه شنبه در خانه گفتمان شهر با همکاری معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی، شرکت بازآفرینی شهری ایران، خانه گفتمان شهر و برنامه اسکان بشر ملل متحد در خانه گفتمان برگزار شد.
نژاد بهرام: افزایش مهاجرات از استان های گرفتار ریزگردها/ تاب آوری بازگشت به جریان زندگی است/ حلقه مفقوده زندگی شهری امروز، تاب آوری است
به گزارش خبرنگار روابط عمومی شرکت بازآفرینی شهری، زهرا نژاد بهرام، عضو شورای شهر تهران، در این نشست، با اشاره به گزارش مرکز آمار ایران در خصوص مهاجرت داخلی در کشور، اظهار کرد: استان های خوزستان، لرستان و کرمانشاه طی سال های 90 تا 95، مهاجر فرست ترین استان ها بوده اند.
وی با اشاره به افزایش مهاجرت در استان های غربی کشور به دلیل بروز پدیده ریزگردها، افزود: یزد، تهران و البرز مهمترین استان های مورد هدف این جمعیت مهاجر در سال های اخیر بوده اند.
نژاد بهرام با اشاره به تاثیر تغییرات اقلیمی بر زندگی بشر، گفت: این تغییرات که به واسطه رفتار انسان ها ایجاد می شود، موجب تغییرات جمعیتی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در شهرها شده است.
این عضو شورای شهر تهران با اشاره به پشت سر گذاشتن دو دوره خشکسالی در کشور، اظهار کرد: بروز خشکسالی ها موجب مهاجرت گسترده کشاورزان و ایجاد پدیده ای به نام سکونت گاه های خودرو، شده است که به دلایل تغییرات اقلیم، اعم از فرو نشست زمین و تغییرات آب و هوایی، خشکسالی و ... در حاشیه شهرها ایجاد می شود.
وی خاطرنشان کرد: گازهای گلخانه ای و پیمان پاریس، مؤید این مساله است که بخش زیادی از تغییرات اقلیمی توسط انسان ها ایجاد شده و تا حد زیادی منجر به تغییرات جدیدی در بافت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در زیست شهرها شده است.
نژاد بهرام تاکید کرد: افزایش تاب آوری در مواجهه با بحران های به وجود آمده برای زندگی شهری، مهمترین راهکار است و در حال حاضر بشر در بررسی های خود به این جمع بندی رسیده که باید تاب آوری خود را برای مقابله با تغییرات اقلیمی و بحران های ناشی از آن افزایش دهد.
این عضو شورای شهر تهران اظهار کرد: موضوع تاب آوری بازگشت به جریان زندگی است و اینکه چگونه می توان بعد از بروز تغییرات اقلیمی و ایجاد سکونت گاه های جدید که هیچ گونه ارتباط مشخص و سازمان یافته ای با سکونتگاه های با سابقه ندارند بر مشکلات و بحران های جدید غلبه کرد.
وی ادامه داد: حلقه مفقوده زندگی شهری امروز، تاب آوری است و می توان این حلقه مفقوده را در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مطرح و راهکارهای مختلفی را برای آن طراحی و تعریف کرد.
نژاد بهرام در ادامه بر ضرورت استفاده از ابزارهای مشارکتی، ظرفیت های جامعه مدنی و خودآگاهی های فردی، به منظور افزایش تاب آوری در برابر مشکلات احتمالی در سکونتگاه های غیررسمی تاکید کرد.
این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه با گسترش سکونتگاه های غیررسمی احتمال بروز خشونت، بیکاری، و فقر در شهرها افزایش پیدا می کند، گفت: برای مقابله با این مشکلات باید کسب مهارت های جدید برای شهروندان را در دستور کار قرار داد و از ظرفیت های مدنی، حاکمیتی و دولتی برای افزایش تاب آوری شهرها استفاده کرد.
وی با تاکید بر استفاده هر چه بیشتر از NGO ها و سازمان های مردم نهاد در فرآیند افزایش تاب آوری، گفت: امروز نیاز به تعامل، هم گرایی و استفاده از ظرفیت های اجتماعی برای ایجاد فضای مناسب برای زیست مشترک همه شهروندان بیش از گذشته محسوس است.
این عضو شورای شهر تهران اظهار کرد: در حال حاضر که دومین تحریم های خصمانه آمریکا مردم کشور را هدف گرفته است ضمن اینکه دولت و حاکمیت وظایف خود را انجام می دهند، مردم نیز باید نقش ایفا کنند و با مشارکت و همکاری مشکلات را از بین ببرند.
وی با تاکید بر اینکه در برنامه سوم توسعه شهر تهران، بر مساله تاب آوری شهری تمرکز شده است، گفت: این مساله باید تبدیل به حرکت مدنی ای شود که جامعه آن را هدایت می کند.
مقدم: نمی توان توسعه شهری را فقط به معماران و مهندسان سپرد
در ادامه این نشست، سیامک مقدم، نماینده برنامه اسکان بشر ملل متحد در ایران، با اشاره به برخی فعالیت های دفتر برنامه اسکان بشر ملل متحد اظهار کرد: پیش از برگزاری کنفرانس "هبیتات 3" در سال 2016 در اکوادور، برنامه ای به نام کمپین ملی شهری در ایران اجرایی شده که خروجی این کمپین انتشار نسخه انگلیسی کتابچه شهر دلخواه ایرانیان است که بیش از هزار نفر از هموطنان و هنرمندان شهرهای مختلف در این کتابچه نظر خود را درباره شهر ایده آل مطرح کرده اند.
مقدم با اشاره به برگزاری جلسه مشترکی با اعضای هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران، گفت: در این جلسه فعالیت های مشترکی با شرکت بازآفرینی شهری در دستور کار قرار گرفت و پرسشنامه ای در خصوص اینکه چه ملزوماتی برای گفتمان نیاز است، طراحی و در شبکه های اجتماعی برای نظر سنجی توزیع شد.
نماینده برنامه اسکان بشر ملل متحد در ایران تصریح کرد: نمی توان توسعه شهری را فقط به معماران و مهندسان سپرد و باید اقشار دیگر جامعه از جمله اقتصاددانان، جامعه شناسان و پزشکان و ... را که در زندگی شهری نقش های مهمی ایفا می کنند، در این فرآیند باید حضور داشته باشند.
وی تاکید کرد: اهمیت نقش شهرسازان، معماران و مهندسان بر هیچ کس پوشیده نیست و نباید نقش این افراد در شهرسازی کاهش پیدا کند اما باید دیگر متخصصان نیز در کنار آنها برای ایجاد شهرهایی با حضور داشته باشند.
مقدم با تاکید بر اینکه مشکلات شهری و عدم تاب آوری منحصر به کشور ایران نیست، گفت: باید برنامه های توسعه و تاب آوری شهری با تمرکز بر مسائل و مشکلات در شهرهای ایران پیش برود البته توجه به نمونه هایی از دیگر کشورها نیز می تواند به ایجاد دیدگاه درستی در این زمینه کمک کند.
وی با تاکید بر لزوم ایجاد فضا برای ایفای نقش جوانان در حوزه های شهری، اظهارکرد: اختلاف نسل ها و نبود درک مشترک بین نسل های مختلف موجب بروز برخی مشکلات شده است و باید به درک مشترک بین نسل های مختلف دست یابیم تا مسائل شهری را با مدیریت بهتری پیش ببریم.
مقدم با اشاره به اینکه تنها نباید دردها را بیان کرد، گفت: امروز جامعه نیازمند بیان راه حل و نقد سازنده است و باید از جامعه و نسل جدید اندیشمند در این زمینه ها کمک بگیریم تا کارآمدتر عمل کنیم.
ایزدی: وضعیت زیرساخت های شهری وحشتناک است
همچنین محمد سعید ایزدی، معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی در ادامه این نشست اظهار کرد: تبیین اهداف، استراتژی ها و چشم اندازها از مسائل حائز اهمیتی است که در سال های اخیر در ایران مورد توجه قرار نگرفته است.
وی با اشاره به اینکه برنامه های شهری به خصوص در حوزه های اجرایی پیوند افقی با هم ندارد، گفت: نظام طرح ریزی و برنامه ریزی باید مورد تجدید نظر اساسی قرار بگیرد.
معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی اظهارکرد: وضعیت زیرساخت های شهری وحشتناک است و آسیبی که از ناکارآمدی زیرساخت های شهری به وجود می آید و میزان انرژی و منابعی که هزینه می شود بسیار زیاد است.
ایزدی گفت: در تلاشیم در برنامه ریزی آمایش سرزمین، هم پیوندی بین دو نهاد مدیریت و برنامه ریزی و وزارت راه و شهرسازی به وجود بیاوریم تا به تفاهمی برای افزایش تاب آوری شهری و مواجهه با مخاطراتی که شهرنشینی را تهدید می کند دست یابیم.
