آرش رضایی مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان در گفت گو با خبرنگار شرکت بازآفرینی شهری ایران به بیان فعالیتهای انجام شده در حوزه بازآفرینی شهری این استان پرداخت. او با اشاره به این که مهمترین هدف برنامههای این اداره کل تلاش در جهت ارتقا زیستپذیری و بهبود کیفیت زندگی در محدودههای محلات هدف بازآفرینی شهری است، اظهار کرد: این ادارهکل در صدد است تا متوسط سرانههای مربوط به خدمات و زیرساختهای شهری در بافتهای ناکارآمد شهری (بافتهای فرسوده و سکونتگاههای غیررسمی) را به مقدار متوسط شهری برساند و مایه مباهات است که استان هرمزگان از پیشگامان این مهم بوده است. در ابتدای امر مطابق با شاخصهای ملاک عمل در مصوبات شورایعالی شهرسازی و معماری سال 1385، محدودههای بافتهای فرسوده شهرهای بندرعباس، میناب، رودان، حاجی آباد، بندرلنگه، بندرخمیر، بندرکنگ و قشم به تصویب مراجع ذیصلاح رسید و مطالعات طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده 6 شهر بندرعباس، میناب، رودان، حاجی آباد، بندرلنگه و بندرخمیر تهیه و ملاک عمل اقدامات بازآفرینی شهری قرار گرفت.
رضایی با بیان این که در سال 1390 برنامه ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی شهر بندرعباس و اقدامات توانمندسازی اجتماعات آنها با تاکید بر بهسازی شهری با دیدگاه شهرنگر، برای 13 محله به تصویب رسید، تصریح کرد: بر این اساس ساماندهی 13محله (پشت شهر، خواجه عطا، ششصد دستگاه، نایبند شمالی، نایبند جنوبی، کمربندی، بهشت زهرا، تپه الله اکبر، دوهزار، چاهستانیها، سورو، نخل ناخدا و شهرک توحید) با مساحتی بالغ بر هزار و 700 هکتار و جمعیتی حدود 127 هزار نفر تهیه و در جلسات ذیربط با نظارت مستقیم شرکت بازآفرینی شهری ایران به تصویب رسید.
برنامه ریزی برای 10 پروژه جدید در سال جاری
او ادامه داد: همچنین در سند تفصیلی برنامه ششم توسعه کشور و منشور برنامه اقتصاد مقاومتی شرکت بازآفرینی شهری ایران در سال 1397، تعداد 18 محله به عنوان محلات هدف بافتهای ناکارآمد در 9 شهر بندرعباس، ميناب، رودان، بندركنگ، بندر جاسك، حاجي آباد، بستك، بندرلنگه و جزيره لارك، در قالب برنامه اقدام مشترك مصوب شد که تعداد این محلات تا پایان سال 1400، مجموعاً 41 محله را در برنامه اجرایی بازآفرینی در بر خواهد گرفت.
به گفته مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان در این 18 محله پروژههای بهسازی و توانمندسازی متعددی همچون احداث مرکز سلامت، خانه محله، احداث آتشنشانی، فرهنگسرا، فضای سبز محلهای و همچنین بازگشایی، ساماندهی و بهسازی معابر و... تعریف شد که برخی از آنها به بهرهبرداری رسیدهاند و سایر پروژهها در مراحل مختلف پیشرفت فیزیکی قرار دارند.
او با اشاره به این که در سال 99 تعداد 17 پروژه بازآفرینی با اعتباری بالغ بر 150 میلیارد ریال در سطح هرمزگان اجرایی شد، گفت: در برنامه اجرایی پیشنهادی استان برای سال 1400 علاوه بر پروژههای جاری نیمه تمام، تعداد 10 پروژه جدید نیز برنامهریزی و برآورد شده است که محورهای فعالیت آنها مشتمل بر توسعه و تجهیز امکانات و خدمات روبنایی، بهسازی و ارتقا شبکه تاسیسات شهری و محلهای و فضاهای شهری، طرحهای بازآفرینی قلمروهای عمومی در قالب طراحیهای شهری و همچنین توسعه توانمندیهای اجتماعی و اقتصادی از طریق نهادسازیها و ظرفیتسازی در زمینه آموزش و ترویج در محلات هدف ناکارآمد در سطح استان است.
به گفته رضایی اجرای این برنامهها میتواند ارتقای استانداردهای مسکن، سرانه فضاهای عمومی، بهبود دسترسی به خدمات شهری و زیرساختهای شهری در سطح میانگین شهر خود و بهبود وضعیت اجتماعی ساکنان از طریق برنامههای توسعه محله محور را در پی داشته باشد.
پیشرفت فیزیکی 60 درصدی پروژههای در دست اجرا
او در ادامه مهمترین پروژههایی که در حال حاضر در سطح محلات هدف در دست اجراست را این گونه برشمرد: توسعه فضاهای شهری و زیرساخت همچون بهسازی، کف سازی، بدنهسازی و ساماندهی معابر و شکلگیری فضاهای شهری با کیفیت جهت بهبود سکونت ساکنان و در کنار آن توسعه و تجهیز شبکههای زیرساختی محلات مورد نظر از جمله مهمترین پروژههای در دست اجرا به شمار میروند. همچنین شکلگیری خانههای محله و فرهنگسراها در محلات هدف به منظور کمک به شناسایی و توانمندی استعدادهای جوان محلات مورد تاکید است. به طور کلی پیشرفت فیزیکی پروژههای در دست اجرای سطح محلات هدف بالای 60 درصد است که اعتباری بالغ بر 127 میلیارد ریال برای آنها در نظر گرفته شده است.
رضایی با بیان این که در سکونتگاههای غیررسمی محلات هدف به دلیل ساختار شبکه دسترسیهای نامنظم و استخوانبندی تعریف نشده و فقر سرانه خدمات شهری، بیشترین اقدامات در این محلات از نوع بازگشایی معابر و ساماندهی فضایی و کالبدی بوده است، اظهار کرد: علاوه بر ارتقا سرانه خدمات، رسمیت بخشیدن به مسکن موجود و اعطای اسناد مالکیت مسکن به ساکنان بافتهای ناکارآمد و برنامه نوسازی 3005 واحد مسکونی به صورت نوسازی مردمی یا همان طرح خود مالکی و در جهت توانمندسازی اقتصادی ساکنان مورد توجه بوده است. این طرح شامل تامین تسهیلات ارزان قیمت بانکی توسط دولت و کاهش هزینههای جانبی (مانند بیمه، مالیات، نظام مهندسی، پروانه نوسازی و غیره ) در بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری برای تشویق به نوسازی مردمی از اقدامات اولویت دار استان به شمار میرود.
او افزود: از سوی دیگر، اقدامات موثری جهت کنترل و پیشگیری از گسترش سکونتگاههای غیررسمی و برنامهریزی به منظور ارتقا کیفیت سکونت ساکنان واقع در بافتهای ناکارآمد با تهیه برنامههای عملیاتی- اجرایی اقدام مشترک در سطح سکونتگاههایی همچون اسلام آباد، گلکنی و دوهزارانجام شده است.
مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان با اشاره به چندین سفر مهدی عبوری مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران به هرمزگان و بازدید از پروژههای بازآفرینی این استان عنوان کرد: حضور وی منجر به تسریع در اجرایی شدن عملیات و بهرهبرداری از طرحهای بازآفرینی در سطح محلات هدف شده است. همچنین با توجه به موقعیت استراتژیک شهر بندرعباس و لزوم مدیریت زمین در ساخت و عرضه مسکن (بالغ بر 40 درصد از محدوده شهر بندرعباس را بافتهای فرسوده و سکونتگاههای غیر رسمی تشکیل میدهند)، راهبردها و حمایتهای ایشان در زمینه تولید مسکن علاوه بر تامین منابع مالی برای اقدامات توانمندسازی برای استان همواره کارگشا بوده است.
به گفته رضایی بهرهگیری از تجربه اعطای سند مالکیت در شهر بندرعباس و تصویب تهیه طرح ویژه در استطاعت ساکنان و وضعیت کالبدی محلات ناکارآمد در ستاد ملی بازآفرینی شهری ایران، تدوین برنامه عملیاتی اقدام مشترک بازآفرینی با هدف ارتقا کیفیت زندگی و افزایش زیستپذیری با تاکید بر محلات اسلام آباد و گلکنی که در 6 محور موضوعی دارای اولویت به ارایه طرح و اقدامات ذیل آنها و وظایف سازمانهای متولی در مقیاسهای مختلف پرداخته است، استحصال اراضی محله گلکنی به مساحت 8/3 هکتار در راستای ساماندهی و جابه جایی واحدهای در معرض خطر و اصلاح معابر، ایجاد خدمات عمومی و افزایش سرمایه شرکت از جمله مهمترین اقدامهای انجام شده در حوزه بازآفرینی شهری است که طی سالهای گذشته در این حوزه انجام شده است.
همچنین تهیه طرح بازنگری آمادهسازی اراضی سرمایهای 350 هکتاری شمال شهر بندرعباس با ظرفیتپذیری 10 هزار نفر در جهت تامین تقاضای مسکن به جهت کمک به احیای بافت ناکارآمد شهری، تخصیص 20 هکتار عرصه آموزشی در اراضی 350 هکتاری جهت احداث شهر مدرسه با هدف یکپارچهسازی فضاهای آموزشی برای استفاده بهینه از فضاهای خدماتی و امکانات آموزشی به صورت مشترک برای مقاطع تحصیلی مختلف با توجه به افزایش ظرفیت پذیری اراضی 350 هکتاری را میتوان به موارد بالا افزود.