معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه مواجهه با محدودههای تاریخی به یک چارچوب مفهمومی و اصول اولیه بدیهی نیاز دارد اما همین بدیهیات در بین دستگاهها و نقشآفرینان در شهرهای تاریخی مورد توجه ویژه قرار نمیگیرد گفت: در آینده نزدیک سند سیاستگذاری واحدی برای باززندهسازی بافتهای تاریخی توسط شورایعالی شهرسازی و معماری تدوین و به دستگاههای اجرایی ابلاغ میشود.
به گزارش روابط عمومی شرکت مادر تخصصی عمران وبهسازی شهری ایران به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، دکتر محمد سعید ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران ، در دومین سمینار کارگروه تخصصی طراحی شهری پایدار با هدف حفاظت و ساماندهی بافتهای تاریخی از تدوین و تهیه بیانیه مشترک شرکت عمران و بهسازی شهری ایران و سازمان میراث فرهنگی خبر داد و گفت: امروزه یکی از چالشهای ما در حوزه مدیریت برنامههای توسعه شهری در باززندهسازی بافتهای تاریخی، تعدد دستگاههای دخیل و عدم هماهنگی و همراستا بودن اهداف و برنامههای این دستگاهها برای پیمودن یک راهکار همافزا و ارتقای کیفی مورد انتظار در شهرها است.
مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با بیان اینکه متاسفانه تعدد دستگاههای دخیل و برنامههای مختلف و گوناگون منجر شده تا حتی بسیاری اقدامات مثبت جنبههای تضعیف کننده داشته باشد افزود: به نظر میرسد یکی از گامهای اولیه برای رفع چنین مشکلی تدوین یک بیانیه و تلاش برای همراستا کردن برنامههای تمام دستگاههای دخیل در قالب یک چارچوب مشخص است.
تعیین محدودههای ۱۶۸ شهر تاریخی کشور توسط سازمان میراث فرهنگی
ایزدی از تعیین تکلیف محدودههای ۱۶۸ شهر تاریخی کشور توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خبرداد و گفت: تعیین این محدودهها کار بسیار ارزشمندی بود که حدود یک ماه گذشته در شورایعالی شهرسازی و معماری تصویب شد. البته تعیین محدودههای ۱۶۸ شهر تاریخی کشور در قالب بسته نخست است چراکه شهرهای ما به ۱۶۸ شهر محدود نمیشوند.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: تعیین محدودههای شهرهای تاریخی به عنوان نخستین گام در جهت مدیریت این شهرها یک ضرورت بود. ضمن اینکه لازم بود قلمروی محدودههای شهرهای تاریخی برای مدیریت صحیح به دستگاههای ذیربط ابلاغ شود که این اقدام انجام شد.
وی افزود: در ادامه این مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری که محدودههای شهرهای تاریخی را مشخص کرد ماموریتی از سوی وزیر راه و شهرسازی به این شورا ارائه شد. اکنون که این محدودهها به دستگاههای اجرایی معرفی شدند باید رویکردها، سیاست ها و برنامههای مشخص برای مدیریت و مواجهه با این شهرها ارائه شود.
مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران افزود: برای ارائه رویکردها و سیاست های مشخص در راستای مدیریت محدوده های تاریخی به اسناد و کتب در حوزه ساماندهی بافت های تاریخی رجوع شد اما به رغم تلاش های زیاد در تهیه و تولید این کتب اما از یک انسجام و توافق جمعی برخوردار نیستند. بنابراین ضمن اینکه باید به تمام این اسناد و منشورهای بین المللی توجه کرد اما باید برای مدیریت شهری پایدار با استناد به یک اصول و مفاهیم پایه ای و با اتکا به منابع مشترک گام برداریم.
ایزدی ادامه داد: قرار است با مشارکت سازمان میراث فرهنگی با محوریت پژوهشگاه میراث فرهنگی این سند را تنظیم و به شورای عالی شهرسازی و معماری ارائه کنیم. این سند متشکل از طرح مسئله، بیانیه (رویکردها و چارچوب نظری باززندهسازی شهرهای تاریخی)، نظامنامه (بایدها و نبایدها)، شیوهنامه تدوین طرحها و ساختار تشکیلات و نقشآفرینانی که در این فرآیند باید حضور داشته باشند است و در نهایت به صورت یک سند سیاستگذاری برای تمامی دستگاهها از سوی شورایعالی شهرسازی و معماری ابلاغ میشود. این سند اولین گام برای تحقق یک مدیریت هماهنگ و همراستا در بحث باززنده سازی بافتهای تاریخی است.
معاون وزیر راه و شهرسازی از تهیه لایحهای برای تعریف محدودههای تاریخی و ارائه آن به مجلس شورای اسلامی خبر داد و افزود: در این لایحه محدودههای تاریخی شهرها به طور مشخص تعریف میشود. بنا به این تعریف محدودههای تاریخی - فرهنگی به بخش و بخشهایی از شهرها اطلاق میشوند که منعکس کننده ارزشهای فرهنگی و تاریخی شهرها هستند و حاصل تعامل مستمر سه عامل زیست فرهنگی، طبیعت و دانش زمانه انسانهای ساکن هستند که در طول تاریخ شکل گرفتند. به لحاظ ویژگیهای شکلی ساختمانهای فرهنگی کاملا از سایر بناهای شهری متمایز هستند.
دکتر ایزدی تاکید کرد: مواجهه با محدودههای تاریخی نیازمند یک چارچوب مفهومی و اصول اولیه بسیار بدیهی است اما اطمینان میدهم همین بدیهیات در بین دستگاهها و نقشآفرینان ما در سطوح شهرهای تاریخی مورد توجه ویژه قرار نمیگیرد. لذا ضرورت دارد در گام اول یک اتفاق نظری به وجود آید.
وی با تاکید بر اینکه هیچ تصویری نسبت به مفهوم بافت تاریخی در ذهن بسیاری از مدیران شهری ما نیست گفت: بارها شنیده میشود برخی مدیران اعلام میکند چند اثر تاریخی را معرفی کنید و مابقی را در جهت کاربریهای تجاری و اقتصادی تغییر کاربری دهید.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه طرح تفصیلی و طرحهای توسعه شهری برای محدودههای تاریخی باید به شکل ویژهتری نسبت به سایر نقاط شهری اعمال شود، گفت: آثار تاریخی قائل به یک دوره خاص نیست بلکه حتی یک اثر دیروز که بیانگر فرهنگ و هنر یک ملت است میتواند مورد توجه قرار گیرد.
دکتر ایزدی با بیان اینکه قوانین میراث فرهنگی آثار تاریخی را قائل به یک دوره زمانی خاص نمیداند به ارتباط بافتهای تاریخی و حمایت اقتصادی اشاره کرد و افزود: امروزه در دنیا بدون توجه به حیات اقتصادی عرصهای زنده و احیا نمیشود.
مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با اشاره به اینکه باززندهسازی یک موضوع فرابخشی است و تنها یک دستگاه نمیتواند در آن دخیل باشد گفت: تمام دستگاههای ذیربط باید با همکاری یکدیگر فرآیندهای باززسازی را طی کنند.
وی با تاکید بر نقش مردم در نگهداری و احیای بافتهای تاریخی نیز گفت: اگر به نقش مردم در حوزه نگهداری بافتهای تاریخی قائل نباشیم نمیتوان تنها به اقدامات اجرایی دستگاهها بسنده کرد. مردم باید محور باززندهسازی بافتها و شهرهای تاریخی کشور باشند.