مرمت و بهسازی بافت تاریخی شهر کرمان و سیاستهای جدید شهری در قبال این بخش فراموش شده از شهر، امیدها را برای رونق مجدد محله های تاریخی کرمان زنده کرده است.
به گزارش روابط عمومی شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران به نقل از خبرگزاری مهر، شهر کرمان یکی از کلانشهرهای تاریخی کشور محسوب می شود که صدها اثر تاریخی را در خود جای داده است و البته کرمان در لیست شهرهایی قرار دارد که بیشترین اثر ثبت ملی را دارا است.
بروز همین مسئله در کرمان در کنار بی توجهی به احیا و نگهداری بافت تاریخی این شهر در واقع پس از مدتها و گذشت زمان بخشهایی قابل توجه از این بناها را فرسوده کرده است و گاه خانه های تاریخی این شهر به ویرانه هایی تبدیل شده اند که به جای جذب گردشگر امروز مامنی برای معتادان محسوب می شوند.
با این وجود هستند خانه هایی که هم اکنون مرمت شده اند و بخش خصوصی برای مرمت این خانه های هزینه های قابل توجهی پرداخت کرده است که می تواند الگویی مناسب برای سایر مردم باشند.
اکثر این خانه های تاریخی دارای مالک خصوصی هستند میراث فرهنگی برای مرمت این بناها با مشکل جدی مواجه شده است و رفع این مشکل به یک عزم عمومی در شهر کرمان نیاز دارد.
در سالهای اخیر مردم شهر کرمان به دلیل فرسوده شدن بافت تاریخی شهر به سمت غرب کرمان مهاجرت کرده اند و هم اکنون اکثر این خانه ها یا به انبار بازار بزرگ کرمان تبدیل شده است و یا خانه ای برای اسکان افاغنه تبدیل شده اند
اعطای تسهیلات بازسازی و وامهای مرمت در راستای تغییر کاربری برای تبدیل به مراکز تفریحی و گردشگری از جمله اقداماتی است که برای احیای این بخش از بافت تاریخی شهر کرمان صورت گرفته است.
با این وجود در سالهای اخیر مردم شهر کرمان به دلیل فرسوده شدن بافت تاریخی شهر و کاهش خدمات به دلیل بافت خاص شهری در این بخش از شهر به سمت غرب شهر کرمان مهاجرت کرده اند و هم اکنون اکثر این خانه ها یا به انبار بازار بزرگ کرمان تبدیل شده است و یا خانه ای برای اسکان افاغنه تبدیل شده اند و معدود افرادی هستند که به دلیل شرایط نا مطلوب اقتصادی و یا علاقه فردی در این خانه ها باقی مانده اند.
محمد امینی زاده یکی از صاحبان این خانه های تاریخی است که با هزینه شخصی و با توجه به علاقه ای که به خانه های تاریخی دارد یکی از این بناها را به صورت کامل مرمت کرده است.
وی در گفتگو با مهر می گوید: این خانه از جدم برای من به ارث رسیده است و به دلیل علاقه خاصی که به آثار تاریخی و معماری غنی کرمان دارم با هزینه شخصی و بدون هیچ کمکی آن را مرمت و احیای کرده ام و دقیقا مطابق با طرح قدیم احیاء کرده ام حتی درختها و کشت و کار باغ درون مجموعه نیز بر اساس طرح گذشته انجام شده اند.
امینی زاده افزود: متاسفانه مردم کرمان دیگر عادت ندارند در این خانه ها زندگی کنند در صورت اینکه چنین خانه هایی ثروت واقعی مردم شهر کرمان محسوب می شوند و باید بار دیگر حیات را به این خانه های تاریخی باز گردانیم.
وی افزود: برخی از مردم سعی می کنند به بهانه های مختلف این خانه ها را تخریب کنند و در آنها انبوه سازی کنند که با بافت تاریخی شهر کرمان به هیچ عنوان تناسب ندارد و منظر شهر را نیز مخدوش می کند.
امینی زاده ادامه داد: امروز اگر به برخی از قسمتهای بافت تاریخی شهر کرمان نگاهی بکنید می بینید که در کنار خانه های خشت و گلی موجود در این بخش از شهر خانه هایی با نمای آجر سفال؛ سنگ مرمر و یا حتی سنگهای رنگی غیر متعارف ساخته شده است و ساخت چنین بناهایی در کنار خانه های خشت و گلی که هنوز بادگیر دارند منظره ای بسیار نا مانوس را ایجاد کرده است.
بافت تاریخی کرمان و خانه های تاریخی باید خانه گردشگران شوند
وی خواستار همراهی و همکاری مردم برای مرمت این بناها شد و افزود: در این مسیر شهرداری کرمان، میراث فرهنگی و دستگاههای متولی می توانند نقش قابل توجهی داشته باشند اما وقتی وامهای میلیونی برای ساخت و ساز از سوی برخی ادارات کرمان داده می شود مردم نیز ترغیب می شوند این خانه را به جای مرمت بکوبند و خانه نو بسازند.
این شهروند بیان کرد: در حالیکه این وامها باید به سمت زمینهای خالی شهر کرمان سوق داده شود که کم هم نیستند و وامهای جدیدی باید به صاحبان خانه های تاریخی داده شود که این واحدهای مرمت و درنهایت به رستوران و سکونتگاه و چایخانه تبدیل شوند که مردم را جذب کنند و پول ناشی از صنعت گردشگری به سمت کرمان سرازیر شود.
باید با گردشگری رونق اقتصادی را به کرمان باز گردانیم
شهردار کرمان نیز در گفتگو با مهر در خصوص وضعیت بافت تاریخی شهر کرمان اظهار داشت: شهر کرمان پتانسیل بسیار بالایی برای تبدیل شدن به یکی از شهرهای گردشگر پذیر دارد در حال حاضر نیز با وجود بناهای شاخص تاریخی در کرمان شاهد حضور گسترده گردشگران در کرمان هستیم و شهرداری نیز آماده است که با سیاستگذاری و سرمایه گذاری در این مسیر زمینه احیای بافت تاریخی را فراهم کند.
ابوالقاسم سیف الهی ادامه داد: متاسفانه همراهی و یکراهی در این مسیر از سوی برخی از افراد کم است و گاه اگر کاری هم انجام شود دست به خبرسازی های جعلی می زنند که البته موجب دلسردی ما نمی شود چون مجموعه استان کرمان کمر همت بسته است که بافت تاریخی کرمان را احیای کند و رونق و توسعه را به شهر کرمان باز گرداند.
وی افزود: در این راستا استاندار کرمان نیز دیدگاههای بسیار خوبی دارد و در همین راستا طرحهای مناسبی از جمله مرمت و بازسازی بازار تاریخی کرمان انجام شده است و باغ تاریخی فتح آباد مرمت شده و محور گردشگری شهر کرمان تعریف شده و کار مرمت و باز سازی این قسمت از شهر نیز انجام خواهد گرفت.
امیدواریم با انجام چنین طرحهایی بافت تاریخی کرمان دوباره رونق گیرد و مردم بومی شهر به این مناطق باز گردند در این میان انتظار داریم مردم و اقشار اندیشمند و تاثیر گذار جامعه، به جای سکونت در آپارتمانها به سمت سکونت در بافت تاریخی کرمان حرکت کنند
وی گفت: طرح کف سازی بافت تاریخی کرمان نیز در همین راستا کلید خورده است و همه پای کار هستند و با جدیدت انجام می شود اما باید همه مردم و مسئولان در این خصوص همکاری و همراهی کنند و در آینده نزدیک شهری زیبا برپایه پتانسیلهای تاریخی داشته باشیم.
سیف الهی ادامه داد: تمام مراحل این طرح با نظارت کامل کارشناسان میراث فرهنگی استان کرمان انجام می شود و اصول میراث فرهنگی در نظر گرفته خواهد شد.
وی ادامه داد: این طرح با مشورت و همفکری و برگزاری جلسات متعدد اجرا خواهد شد و ۵۰ درصد از منابع طرح از طرف شهرداری و ۵۰ درصد نیز از طریق منابع استانی تامین خواهد شد و تحولی بزرگ ایجاد خواهد کرد.
شهردار کرمان افزود: امیدواریم با انجام چنین طرحهایی بافت تاریخی کرمان دوباره رونق گیرد و مردم بومی شهر به این مناطق باز گردند در این میان انتظار داریم مردم و اقشار اندیشمند و تاثیر گذار جامعه، به جای سکونت در آپارتمانها به سمت سکونت در بافت تاریخی کرمان حرکت کنند.
وی ادامه داد: حتی ادارات نیز باید با دید مثبتی به احیای بافت تاریخی شهر نگاه کنند مثلا می توانند مهمانسراهای خود را به سمت خانه های تاریخی سوق دهند اگر هر اداره مهمانسرای خود را در یکی از خانه های تاریخی شهر کرمان مستقر کنداین طرح به بازسازی صدها خانه تاریخی در شهر کرمان منجر می شود و همین امر زندگی و رونق را شهر باز می گرداند.
۱۵۰ هکتار از بافت تاریخی کرمان بدنه سازی می شود
وی افزود: هم اکنون افاغنه ساکنان اصلی بافت تاریخی که قلب شهر کرمان محسوب می شود هستند و باید به سمت جایگزینی جمعیت شهر کرمان در بافت تاریخی باشیم و مهاجرت معکوس ایجاد کنیم و امیدواریم طرح کف سازی و بدنه سازی بافت فروسده شهر کرمان این کار را عملا رقم بزند.
وی ادامه داد: در این طرح حداقل ۱۵۰ هکتار از بافت تاریخی شهر کرمان از وسعیت ۵۰۰ هکتار کف سازی و بدنه سازی شود و رونق به بافت تاریخی باز گردد.
وی گفت: این طرح در محور گردشگری شهر کرمان اجرا خواهد شد که حد فاصل خیابان امام، شریعتی میدان توحید و میدان شهدا خواهد بود.
سیف‌اللهی با اشاره به اینکه محورهای اصلی بافت تاریخی شهر کرمان شامل حد فاصل خیابان امام، خیابان شریعتی، میدان توحید و میدان شهدا را انجام می‌دهیم، اضافه کرد: این امر موجب رونق بافت تاریخی شهر کرمان می‌شود.
زندگی را به بافت تاریخی کرمان باز می گردانیم
مدیرعامل سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری کرمان نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: یکی از سیاستهای شهرداری در این طرح برگشت زندگی به بافت تاریخی کرمان است و تغییر کاربری این خانه ها و حضور گردشگر داخلی و خارجی در این قسمت از شهر می تواند کلید رونق اقتصادی در شهر کرمان باشد.
محمدرضا عسگری افزود: بدنه سازی میدان مشتاق از جمله این طرحها است و قسمت عمده ای از این کار انجام شده است و می توان چهره شهر کرمان را تغییر دهد و میدان مشتاق را به یکی از زیباترین میدانهای تاریخی کشور تبدیل کند.
وی تصریح کرد: با اجرای طرح بدنه سازی عملا شهر رونق خواهد گرفت و تاریخ کرمان بار دیگر شکوفا خواهد شد.
وی گفت: در فاز نخست از میدان ارگ تا مدرسه تاریخی محمودیه و مسجد امام بازسازی می شود و این کار یک سال زمان خواهد برد.
به نظر می رسد شهر کرمان با اجرای چنین طرحهایی می تواند در آینده نزدیک جای خود را بار دیگر در بین شهرهای گردشگر پذیر کشور تثبیت کند و صنعت گردشگری در این شهر تاریخی بار دیگر پر رونق شود.
گزارش: اسما محمودی
