اصل اخلاق حرفه‌ای و شئون مهندسی
وزیر راه و شهرسازی در نامه‌ای به جامعه مهندسی الزامات اصول اخلاق حرفه‌ای در انجام فعالیت‌های حرفه‌ای مهندسی را در قبال کارفرما، جامعه، سایر مهندسان حرفه‌ای و سازمان‌های نظام مهندسی متبوع را یادآور شد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در نامه‌ای خطاب به جامعه مهندسی کشور بر اهمیت افزایش سرمایه اجتماعی مهندسان ایران در سطح های ملی و بین المللی تاکید و اصل اخلاق حرفه ای و شئون مهندسی را تشریح کرد.
در نامه عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی به مهندسان کشور آمده است:
بسمه تعالی
همکاران گرامی، مهندسان عزیز
خواهران و برادران
با سلام و عرض ادب
به یقین مهندسان نقشی بی‌بدیل در توسعه و آبادانی کشور و نوسازی آن داشته اند. همچنین نقش مهندسان در استقرار دولت- ملت مدرن ایران، تحولات سیاسی و اجتماعی پس از مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی، دوران دفاع مقدس و استقرار و پایداری جمهوری اسلامی نیز غیرقابل چشم پوشی است. اینک در شرایط سخت پس از تحریم باید آماده شویم که در جهت توسعه ایران و افزایش قدرت رقابت پذیری آن در سطح جهانی ایفای نقش کنیم و آنچه در توان داریم در راه افزایش رفاه اجتماعی و برگشت زندگی ایرانیان بکار بندیم. لیکن همه اینها در گرو افزایش سرمایه اجتماعی مهندسان ایران در سطح‌های ملی و بین المللی است. از این رو به پیوست پیش نویس اصل اخلاق حرفه ای و شئون مهندسی را که چند سال پیش تهیه کرده بودم جهت نظرخواهی به سمع و نظر شما عزیزان می رسانم.
یقینا مشارکت فعال شما و اظهارنظرهای سازندتان در جهت ایجاد اجماع مهندسان و غنای آن موثر خواهد بود. در ادامه این اصول باید در قالب دستورالعملی رسمی، ضمانت اجرایی پیدا کند و معدود عهدشکنان احتمالی در سیستم انتظامی مورد مواخذه و محکومیت قرار گیرند.
امید که بدین ترتیب به اتفاق برای اعتلای اخلاق مهندسی در ایران پایه‌ای مستحکم بنا نهیم.
با سپاس
عباس آخوندی - وزیر راه و شهرسازی
۱۷ شهریور ۱۳۹۴
پیوست نامه وزیر راه و شهرسازی درباره «اصول اخلاق حرفه ای و شئون مهندسی»
کلیه مهندسان حقیقی و حقوقی حرفه ای مذکور در ماده ۴ مکلفند الزامات اصول اخلاق حرفه ای مذکور در زیر را در انجام فعالیت‌های حرفه‌ای مهندسی در قبال کارفرما، جامعه، سایر مهندسان حرفه‌ای و سازمان‌های نظام مهندسی متبوع، رعایت نمایند. در صورتیکه عدم رعایت هریک از این الزامات موجب ضرر و زیان به کارفرما و یا اشخاص ثالث گردد فرد خاطی مستوجب مجازات انتظامی است و به شرح مندرج در بخش مربوط مجازات خواهد شد و چنانچه اقدام وی مستوجب مجازات کیفری نیز باشد، مجازات مهندس خاطی از طریق مراجع قضایی پیگیری خواهد شد. پاره‌ای از اصول اخلاق حرفه‌ای که رعایت آنها الزامی است بدون قید انحصار عبارتند از:
۱- باید تعهدات خود در قبال کارفرما را با حسن نیت و برابر با آیین نامه‌ها و استانداردهای مهندس مصوب و در غیاب آیین نامه و استاندارد مصوب بر اساس عرف پذیرفته شده مهندسی و یا آیین نامه‌های بین المللی نظیر انجام دهد.
۲- در صورت وجود و تشخیص مواردی که بالقوه معارض با منافع کارفرما یا استخدام کننده اوست یا مواردی که بعدا با منافع آنا معارض خواهد شد باید خودداری کند و قبل از شروع کار آگاهی کامل را به ایشان بدهد.
۳- باید از قبل به کارفرما یا استخدام کننده خود در مورد شرایطی که قرارگرفتن وی در آن می تواند بر قضاوت مهندسی وی اثر بگذارد یا از کیفیت خدمات مهندسی وی بکاهد، آگاهی لازم را بدهد.
۴- ضمن حفظ اسرار کارفرما، در اظهاراتی که طی گزارش‌های کارشناسی اعلام می کند صادق بوده و هیچ واقعیتی را کتمان نکند.
۵- تنها زمانی نظر تخصصی خود را به صورت علنی و عمومی ابراز نماید که در زمینه موضوع اظهارنظر، دانش و اطلاع کافی داشته و ارزیابی دقیقی از آن داشته باشد.
۶- هر آینه از مواردی که ناقض مقررات و مسئولیت‌های مهندسی است مطلع شد، باید اطلاعات خود را به نحو مقتضی در اختیار کارفرما قرار داده و در جهت رفع موارد ناقض مقررات اقدام نماید. در صورت اصرار کارفرما بر ادامه کار، از کار مستعفی شده مراتب را به سازمان نظام مهندسی خود اطلاع دهد.
۷- مجاز نیست اطلاعاتی را که در جریان ارائه خدمات مهندسی خود به دست آورده بدون موافقت کارفرما یا استخدام کننده خود منتشر یا افشا نماید مگر در مواقعی که قانون وی را ملزم به افشای آن نماید.
۸- نباید اجازه دهد شخصی که به فعالیت اقتصادی یا مهندسی فریبکارانه یا غیردرستکارانه مبادرت می ورزد، از نام وی یا شخص حقوقی متبوع وی سوء استفاده کند.
۹- باید در کاری که آن را برای کارفرما یا استخدام کننده خود انجام می دهد از طرف های مورد قرارداد کارفرما و یا نمایندگان آنها یا سایر عوامل دخیل در آن کار هرگونه وجه و یا امتیازی را به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم درخواست یا دریافت نموده یا بپذیرد.
۱۰- نباید تعهد خود در قبال کارفرما یا مشتری یا استخدام کننده خود را به نحوی انجام دهد که به منافع عمومی لطمه وارد آید.
۱۱- باید حقوق مالکیت معنوی همکاران مهندس خود را بطور کامل مراعات نماید و از هر اقدامی که به حقوق مالکیت معنوی آنان لطمه زند پرهیز نماید.
۱۲- مجاز نیست با همکاران مهندس خود به نحوی رقابت نماید که از نظر عرف صاحبان حرفه مهندسی رقابت غیر شرافتمندانه محسوب شود.
۱۳- نباید به راست یا دروغ، یا به طور مستقیم و غیر مستقیم تلاش کند که به آبروی حرفه‌ای، آینده شغلی یا وضعیت استخدامی مهندس دیگری لطمه وارد کند یا از کار مهندس دیگری انتقادات موهوم و مغرضانه نماید.
۱۴- نباید در مورد میزان دانش مهندسی یا صلاحیت حرفه ای خود یا شرکاء یا کارکنان شخصی حقوقی مهندسی که در آن کار می کند اظهار خلاف واقع، مبالغه‌آمیز یا گمراه کننده بنماید و یا برخلاف واقع آگهی‌های تبلیغی منتشر نماید.
۱۵- مجاز نیست میزان مسئولیت خود در پروژه ها یا مشاغل قبلی را بیش از آنچه که بوده اعلام نماید یا در مورد پیچیدگی فنی و تخصصی آنها اغراق کند و آنچه را که در درخواست استخدام خود اظهار می نماید نباید حاوی مطالب نادرستی در مورد استخدام‌کنندگان یا مستخدمین، همکاران، شرکاء و یا کارهای قبلی‌اش باشد.
۱۶- مجاز نیست هیچ گونه واسطه ای را برای بدست آوردن کار مهندسی بین خود و کارفرمای خود بپذیرد و از بابت آن مجاز نیست مبلغی را بپذیرد، یا تعهدی بپذیرد و یا وعده ای بدهد. موضوع‌های بازاریابی و وکالت از این قاعده مستثنی است.
۱۷- نباید برای بدست آوردن کار از کارفرما به ویژه دستگاههای دولتی هیچ گونه وجهی را به عوامل کارفرما بپردازد و یا برای حفظ آن کار وعده‌ای بدهد یا کمک حزبی یا سیاسی بنماید.
۱۸- در مواردی که در موقعیت حکم و یا کارشناس مهندسی در موارد اختلافی بین دو طرف دعوی قرار می گیرد، در اظهارنظرهای مهندسی خود نبایستی تحت تاثیر القائات یا تطمیع یکی از طرفین قرار گیرد مگر آنکه قبلا به همه طرف‌های اختلاف آشکارا اعلام کرده باشد که به طرفیت کدام‌یک از آنها سخن می گوید و همه منافع خود در موضوع اظهار نموده باشد
