معاون وزیر راه و شهرسازی درباره گسترش فضاهای‌عمومی شهری و رویکرد اجتماعی‌شدن شهرها می‌گوید: اگرچه سیاست افزودن فضای عمومی به شهرها یک سیاست نو پا در ایران است که برای رسیدن به موفقیت نیازمند تجربه بیشتر در آن هستیم اما در دولت یازدهم با مجموعه اقداماتی که درحوزه باززنده‌سازی شهرها انجام شده گام‌های موثری در این زمینه برداشته شده که البته نیازمند استمرار است.
به گزارش روابط عمومی شرکت مادر تخصصی عمران وبهسازی شهری ایران به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، دکتر محمد سعید ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی در گفتگویی تشریحی به بیان نقطه نظرات خود درباره اجتماعی‌شدن شهرها توضیحات قابل تاملی ارایه کرد.
وی که دارای مدرک دكترای معماری با گرایش مرمت شهری از دانشگاه نیوكاسل انگلستان و كارشناس ارشد معماری از دانشگاه تهران است پیش ازاین مدیرکل دفتر مطالعات کاربردی و امور ترویجی، شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی، مدیر کل دفترمطالعات و طراحی سازمان عمران، کارشناس ارشد معماری، مهندسان مشاور نقش جهان پارس و شرکت توسعه و خانه‌سازی ایران بوده است. عصر اقتصاد در گفتگویی با وی با موضوع امور مرمت و بهسازی شهری نظر این استاد دانشگاه را در مورد جایگاه فضاهای عمومی در شهر جویا شد که متن گفتگو را می‌خوانید:
تعریف شما از فضای عمومی شهری چیست؟
در کل به فضایی عمومی می گویند که افراد بتوانند در تمام ساعات بدون هیچ مانعی هر نوع فعالیتی را در آن انجام دهند که متاسفانه ما این فضاها را که بتواند مردم به صورت گسترده به خود جلب کند در گذشته نداشتیم و برای به وجود آمدن آن هم برنامه‌ای پیش‌بینی نشده بود.
امروزه وضعیت فضاهای عمومی در شهر ها چگونه است؟
در این چند سال اخیر با پیاده‌راه سازی بعضی از خیابان‌ها در سطح شهرهای مختلف مثل تهران در ۱۵ خرداد، باغ ملی و ... این نوع فضاها به دست آمد که از فواید آن زیبایی نمای شهری، تسهیل حضور جمعی مردم در شهر و فعالیت‌های مختلف فرهنگی و تفریحی را می‌توان برشمرد. همچنین در برخی از شهرهای دیگر کشور در میادین و پارک‌ها این نمونه فضاها به شهرها اضافه شده است.
مهم‌ترین معضلی که گریبان فضای عمومی را گرفته است چیست؟
یکی از معضلاتی که شهر ها در این مساله مدت‌هاست با آن دست و پنجه نرم می‌کنند خلا و کمبود فضای عمومی است بدین معنی که اساسا این مقوله در سیاست‌های فضایی شهری ایران کم‌توجه بوده است و به همین دلیل حداقل‌هایی که به عنوان فضای تجاری به وجود می‌آمد به فضای جمعی و عمومی تبدیل شدند در حالی که این فضاها شرایط فضاهای عمومی را ندارند و فضاهای کوچکی هستند.
از نگاهی دیگر خلا این فضاها در تقویت جایگزینی فضاهای تجاری به فضاهای عمومی کمک کرده است و در تهران خصوصا در مراکز تجاری مثل ارگ، گلستان، روشا تبدیل به مراکز جذب مردم برای استفاده عمومی شده اند و صرفا نیز به جای خرید به سوی window shopping می‌روند.
window shopping چیست و چگونه وارد عادات مردم ایران شده است؟
window shopping اصلاحی است در ادبیات غربی برای نمونه فضاهای تجاری که افراد فقط جهت تماشا به آن مراجعه کرده و خریدی در پی آن صورت نمی گیرد و در اصل گذر اوقات فراغت در مراکز تجاری صورت می گیرد که در ایران نیز این روند در حال تکرار است و نوع مطلوبی محسوب نمی شود.
نمونه مطلوب فضاهای عمومی چه فضاهایی است و این گونه فضاها معمولا با چه نوع مراجعین درگیر است؟
نوع مطلوب این نمونه فضا ها در طبقه بندی عمومی سه ملاک عمل دارد یک افرادی که به فضای عمومی مراجعه می کنند از روی اجبار برای انجام دادن کار است (مثل بانک رفتن) و دوم تبادل برای یک فعالیت اجتماعی در آن فضا و دیگری پیگیری یک رویداد است هر چه به سمت فضایی پیش برویم که رویداد اجتماعی در آن صورت گیرد فضای ما از لحاظ عمومیت موفق است که متاسفانه هیچ کدام را در ایران نمی‌بینیم.
چه راهکاری برای موقعیت این طرح پیش‌بینی شده است؟
ما راهکارهایی خوبی در این چند سال در این حوزه مشاهده می‌کنیم و به طور مثال در تهران، رشت و نائین تجربه های موفقی به دست آمده است و از سویی دیگر شهرداری‌ها نیز به توسعه این فضاها رو آورده‌اند همچنین برای این منظور باتوسعه قلمرو عمومی و حمایت از شهرداری می‌توان به این امر خاتمه داد
در آخر برای فراهم نمودن امنیت در این فضاها چه راهکاری باید پیش بینی کرد؟
در واقع سیاست افزودن فضای‌عمومی به شهرها یک سیاست نو پا در ایران است لذا برای رسیدن به موفقیت نیازمند تجربه بیشتر هستیم و بدون چشم ناظر امنیت در آن صورت نمی‌گیرد پس در نتیجه حضور، فعالیت و کارکرد باید در این فضاها ایجاد شود تا امنیت به دنبال آن به وجود آید.
