محمد آئینی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران دراین نشست با تاکید بر تولید مسکن در بافت‌های فرسوده تهران گفت: تا زمانی که شهرها از ظرفیت کافی برخوردارند باید ساخت و ساز در درون شهرها انجام شود و توسعه درونی در اولویت قرار گیرد.
او افزود: این کار منجر به کاهش هزینه نگهداری از شهرها، کاهش هزینه‌های حمل و نقل شهری، کاهش آلودگی‌های زیست محیطی شده و نیز کاهش بسیاری از مشکلات اجتماعی شده و بیشترین همخوانی را با مولفه‌های اقتصاد مقاومتی دارد. بنابراین هم عقل، هم شرع و هم علم حکم می‌کند تا ساخت مسکن را به سمت بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی سوق دهیم .
او با تاکید بر این که امکان ساخت حداقل 4 میلیون واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی، اراضی متروکه و کاربری‌های نامتجانس با زندگی شهری امروزی وجود دارد، اظهار کرد: با یاری خداوند و حمایت و تاکید وزیر محترم راه و شهرسازی تلاش می‌‌کنیم توان و انرژی کشور برای ساخت مسکن را به سمت بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی هدایت کرده و سرعت تولید مسکن در این محدوده‌ها را افزایش دهیم.
به گفته آئینی همزمان با تولید مسکن جدید در این بافت‌ها باید کیفیت زندگی ساکنان نیز ارتقا یابد و خدمات روبنایی وزیر بنایی برای آنها فراهم شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که باید با ابتکار عمل بتوانیم اعتماد مردم و سازندگان را جلب کرده و آنها را پای کار بیاوریم، تصریح کرد: آمار نشان از این دارد که در شهر تهران نسبت واحدهای مسکونی ساخته شده به پلاک‌های تخریب شده برابر با 3.9 است. همچنین در سال‌های 97 تا 88 متوسط تجمیع پلاک‌های ریزدانه در کل کشور 1.95 و در شهر تهران 2.7 پلاک فرسوده بوده است.
او ادامه داد: محاسبات نشان می‌دهد در بدبینانه‌ترین حالت می‌توان از تخریب و نوسازی یک پلاک فرسوده 2.2 واحد مسکونی تولید کرد که با احتساب عملکرد، تاکنون ظرفیتی بالغ بر 3 میلیون و 750 هزار واحد مسکونی ( حدود 2 میلیون و 50 هزار واحد مسکونی اضافی) برای تولید مسکن در بافت‌های فرسوده میانی وجود دارد. همچنین به طور کل و با لحاظ کردن سکونتگاه‌های غیررسمی و زمین‌های خالی درون بافت در عین تامین خدمات، ظرفیتی بالغ بر 4 میلیون واحد مسکونی برای تولید مسکن در این بافت‌ها وجود دارد.
۲۸ درصد جمعیت شهری در بافت‌های فرسوده ساکن هستند
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران مجموع بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی کشور را حدود 140 هزار هکتار عنوان کرد و افزود: ۲۸ درصد جمعیت شهری در بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی ساکن هستند و لازم است بازآفرینی این بافت‌ها در دستورکار قرار بگیرد. علاوه بر این پدیده دیگری که باید به آن توجه شود، حاشیه‌نشینی در شهرهای بزرگ است که با تنظیم مجدد زمین آنها امکان ساخت مسکن در بخش عمده‌ای از این محدوده‌ها فراهم شده است.
او ادامه داد: اما از آنجا که عمده ساکنان بافت‌های فرسوده فعلی، اقشار کم‌درآمد جامعه هستند، توانمندسازی، اعتماد آفرینی و همراه کردن آنها یکی از الزامات اساسی حرکت به سمت بازآفرینی بافت‌های فرسوده در کشور به شمار می‌رود.
همچنین در این نشست کاوه حاجی علی اکبری مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با بیان این که مساله مسکن و بازآفرینی بافت فرسوده در هم پیوند خورده‌اند، گفت: با نگاه به ابعاد مختلف مسکن متوجه می شویم که امروز مسکن به یک بحران تبدیل شده است، برآوردها حاکی از این است که برای پاسخگویی به نیاز مردم در حوزه مسکن حداقل سالانه تولید 150 هزار واحد مسکونی در استطاعت خانواده‌ها مورد نیاز است. در حال حاضر ما نه مسکن کافی داریم و نه مسکن‌های موجود در حد توان خانواده‌ها است.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با بیان اینکه از سال ۹۳ تولید مسکن سالانه ۶۰ هزار واحد مسکونی بوده که ۹۰ هزار واحد مسکونی اختلاف با نیاز اصلی جامعه داشته، گفت: این انباشت کمبود مسکن در کنار افزایش قیمت مسکن طی در ۱۰ سال اخیر شرایط را به گونه‌ای رقم زده است که از استطاعت خانواده‌ها خارج است.
او با بیان اینکه در سال‌های اخیر سیاست‌ها به گونه‌ای بوده که مساحت واحدهای مسکونی از ۸۰ به ۱۰۵ متر افزایش یافته و در قسمت جنوبی که متقاضی واحدهای کوچک هستند متراژ خانه‌ها از ۵۵ به ۸۰ رسیده است، اظهار کرد: این امر نشان می‌دهد به طور میانگین با افزایش ۵۰ درصدی مساحت واحدهای مسکونی مواجه هستیم و بررسی‌ها نشان داده که ۴۳ درصد از خانوارهای تهرانی مستاجرند یعنی از هر ۲.۵ خانوار یک نفر مستاجر است و دو سوم درآمد مستاجرها صرف هزینه مسکن می‌شود.
او با بیان اینکه یکی از اجزای بازآفرینی شهری و تولید مسکن استفاده از عرصه‌های ناکارآمد غیر مسکونی و بافت فرسوده شهری است، گفت: تهران 9 هزار هکتار بافت فرسوده دارد که نیازمند نوسازی و احیا است که سیاستگذاری برای تامین مسکن در تهران می‌تواند به این بخش معطوف شود.
اردشیر گراوند مدیرعامل شرکت نقش کلیک نیز با بیان اینکه مسکن بیشتر یک پدیده اجتماعی است تا اقتصادی، گفت: مسکن در حال حاضر نظام اجتماعی ما را سخت تحت تاثیر قرار داده است.
او با بیان این که طی ۷۰ سال گذشته حجم زیادی از هموطنان به شهرهای بزرگ از جمله تهران مهاجرت کرده اند، عنوان کرد: در ۱۰ سال گذشته روند مهاجرت تشدید شده است، اکنون این مهاجران نیاز به خانه دارند و از سوی دیگر پول ملی ما نتوانسته ارزش خود را حفظ کند و به همین دلیل بسیاری از افراد تنها برای حفظ ارزش پول خود به سمت خرید مسکن روی آوردند که این فشار تقاضای مسکن را افزایش داده است.
در ادامه علی اصغر بدری مدیر اندیشکده مطالعات اندیشه شهر و اقتصاد با بیان اینکه جنس مسکن از نوع سیاستگذاری عمومی است، گفت: در بخش بازآفرینی باید به بحث کالبد و هم روح شهر همزمان توجه کرد که متاسفانه در سال‌های اخیر تنها وجه کالبدی ساخت مسکن مورد توجه قرار گرفته است.
بدری با تاکید بر اینکه اساسا بازآفرینی امری تدریجی است و نیاز به صبر و حوصله دارد، گفت: شاید بتوان یک شهر را دو ساله ساخت اما توجه به جنبه‌های انسانی و اجتماعی آن سال‌ها زمان می‌برد.
او تصریح کرد: کارشناسان معتقدند در سنوات گذشته سرعت فرسودگی از سرعت بازآفرینی بیشتر بوده و روز به روز به مسافت محدوده‌های هدف افزوده می‌شود. اگر طرح‌های قبلی ما هدف را دقیق نشانه‌گیری کرده بود چنین اتفاقی نمی‌افتاد. وقتی انرژی سیاستگذاران روی تولید مسکن در حاشیه شهر گذاشته و برای توسعه میان افزا و بازآفرینی، رقیب بیرونی هم اضافه شود، سرعت بازآفرینی کاهش پیدا کرده و مجددا بر تعداد محلات مساله‌دار افزوده می‌شود و بنابراین باید بر سرعت بازآفرینی افزود.
