به گزارش خبرنگار روابط عمومی شرکت بازآفرینی شهری ایران، در این نشست که سهشنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۴ با همکاری کمیته ملی اسکان بشر، پژوهشکده سوانح طبیعی و کارگروه انسانشناسی شهری دانشگاه تهران در قالب کمپین جهانی اکتبر شهری (Urban October) برگزار شد، اصغر ایزدی جیران، پژوهشگر حوزه جامعه شناسی و مردمشناسی، حسین مدنی، پژوهشگر حوزه انسانشناسی و عبدالرضا گلپایگانی، مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران به سخنرانی پرداختند.
ایزدی جیران در این نشست در تشریح آسیبشناسی فرهنگ و بازآفرینی فرهنگ به مثابه رویکردی برای توانمندسازی اجتماعی در سکونتگاههای غیر رسمی بر اساس تجربههای پژوهشی در محلههای جعفرآباد کرمانشاه و ملا زینال تبریز، گفت: پژوهش ما در این محلات با رویکرد مردمشناختی و با روش مشاهده مشارکتآمیز در اجتماعات محلی و با گذراندن مدت زمان طولانی در کنار مردم انجام شده و با ساکن شدن در محلات هدف و رفاقت و صمیمیت با گروههای مختلف اجتماعی توام بوده و سعی کردیم در یک پژوهش طولانیمدت به لایههای عمیقتر جامعه نفوذ پیدا کنیم و فهمی از درون داشته باشیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز افزود: در خصوص آسیبشناسی وضع فرهنگی و بازآفرینی فرهنگی و تاثیر آن در توسعه این محلات یک نکته ساده و بدیهی و در عینحال اساسی و مهم وجود دارد و آن این است که در سکونتگاههای غیر رسمی این فقط مسئله کالبدی و مسکن نیست که وضع نامساعدی دارد، بلکه وضع فرهنگ هم خیلی خیلی نامساعد و نامطلوب است؛ این محلات دچار یک عجز فرهنگی هستند و نمیتوانند فرهنگی که داشتهاند را بازتولید کنند و فرهنگ به معنای مجموعهای از اندیشهها، ایدهها، باورها، الگوهای رفتاری، مصنوعات، سنتها، هنرها و مناسک در یک انسداد و توقفی قرار دارد که این وضعیت میتواند پیامدهای خیلی مهمی داشته باشد.
پژوهشگر حوزه جامعه شناسی و مردمشناسی با بیان اینکه فرهنگ مخزن خلق معناست و این معضلات فرهنگی احساس پوچی، بیمعنایی، رکود و بیتحرکی در زندگی روزمره مردم ساکن در این محدودهها پدید میآورد، اظهار کرد: در این حالت شادابی از زندگی افراد رخت بر میبندد و شادکامی و سرزندگی که لازمه حیات اجتماعی و احساس پویایی و معناست، از بین میرود.
ایزدی جیران پیامد دیگر این ناتوانی فرهنگی را ناتوانی در ایجاد روابط اجتماعی، ناممکن شدن انسجام اجتماعی و شکل نگرفتن هویت جمعی دانست و گفت: این وضعیت همچنین به بروز نوعی از خودبیگانگی فرهنگی منجر میشود که نسل جوان و نوجوان را به سوی فرهنگهای دیگر سوق میدهد و از به وجود آمدن یک غرور جمعی جلوگیری میکند.
همچنين حسین مدنی، پژوهشگر حوزه انسانشناسی فرهنگی با اشاره به ناترازیهای موجود در کشور در حوزههای انرژی، آب، امنیت و ... اذعان کرد: بزرگترین ناترازی که علتالعلل همه اینهاست، ناترازی داده و اطلاعات است؛ یا دقیقتر ناترازی داده تجمیع شده داریم و به لحاظ بهرهمندی از مواهبی که علوم داده در اختیار ما قرار میدهد بسیار بسیار با لبه جهان فاصله داریم و این موضوع ما را بیشتر به حاشیه خواهد راند. چرا که در اکثر کشورها اهمیت داده و اطلاعات را متوجه شدهاند و برای آن زیرساختهای فرهنگی، فنی و تکنولوژیک ایجاد میکنند.
در پایان این نشست گلپایگانی، مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به اینکه مقوله شهرسازی یا معماری برآیند مسائل فرهنگی، اجتماعی، ترافیکی، تاریخی، اقلیمی، حقوقی و مالی است، ابراز کرد: شهر خوب شهریست که در آن جوانب همه این مسائل با هم لحاظ کرده و به کمال رسیده باشد.
معاون وزیر راه و شهرسازی در پایان با تاکید بر اینکه بسیاری از جنبههای فرهنگی و اجتماعی زندگی باید توسط نهادهای اجتماعی مردمی شکل بگیرد، خاطر نشان کرد: ورود دولت به این عرصهها هرچند با نیات خیرخواهانه اشتباه است. چرا که امور فرهنگی اصلا امور حاکمیتی نیست؛ بلکه یک امر تربیتی و بلندمدت است و در موضوع مسائل اجتماعی و فرهنگی و تربیتی این مردم هستند که باید بازیگر اصلی باشند و ورود حاکمیت میتواند تحت عنوان تسهیلگر و مراقب باشد.