در راستای مطالعات مصوب انجام شده تاکنون تعداد ۱۹۸ پروژه با اعتباری بالغ بر۱۲۲۰ میلیارد ریال به منظور حمایت از فعالیت ستادهای توانمندسازی از طریق دبیرخانه ستاد ملی توانمندسازی درسکونتگاه های غیررسمی انجام شده است.
به گزارش روابط عمومی شرکت مادر تخصصی عمران وبهسازی شهری ایران به نقل از تارنمای عصر ساختمان ،ستاد های ملی، استانی و شهرستانی بازآفرینی پایدارمحدوده ها و محلات هدف برنامه های احیاء، بهسازی و نوسازی شهری، نخستین نهاد فرابخشی و فراگیر پیرامون موضوع محدوده های هدف در کشور بوده که نوید بخش عزم ملی در بهسازی ، ساماندهی و توانمندسازی این سکونتگاه ها و گامی اساسی در جهت تحقق اهداف عدالت اجتماعی و توسعه پایدار شهری به شمار می رود.با توجه به اهمیت این ستاد با نریمان مصطفایی مدیرکل دفترستادملی بازآفرینی شهری وزارت راه وشهرسازی گفت و گویی ترتیب دادیم که در زیر می خوانید:
- با توجه به اینکه شاهد نشست های ستادهای بازآفرینی درقالب ملی،شهرستانی و استانی درسال۹۴بوده ایم این نشست ها چه کمکی به تسهیل ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی کرده است؟
این ستاد از جمله ظرفیت های قانونی جهت ورود هماهنگ دستگاه های ذیربط در خصوص برنامه های احیاء، بهسازی و نوسازی شهری در کشور محسوب می شود. همچنین در راستای تمهیدات اجرایی سند ملی، هم‌افزایی منابع مادی و معنوی و هم‌سویی اقدامات در بخش‌های دولتی و عمومی در این سکونتگاه ها نیز موثر هستند.
- آیا در این ستادها گزارشات دستگاه های دیگر نیز مطرح و پیگیری می شود و یا خود ستادها محوریت موضوعات راعنوان می کنند?
هر کدام از دستگاه های عضو ستاد ملی به تناسب شرح وظایف ذاتی، مسوولیت و وظیفه ای در قبال پرداختن به موضوعات مرتبط با این سکونتگاه ها دارند و علاوه بر گزارش اقدامات خود موظفند کارگروه هایی را جهت ارتقاء سطح برنامه ها مدیریت کنند. از جمله کارگروه اجتماعی ، فرهنگی وسلامت با محوریت وزارت کشور و وزارت بهداشت،کارگروه ارتقاء اقتصادی و اشتغال با محوریت وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی،کارگروه میراث فرهنگی و تاریخی با محوریت سازمان میراث فرهنگی و کارگروه پیش نگری و پیشگیری از گسترش این محدوده ها با محوریت معاونت اجتماعی قوه قضائیه .ستادها برنامه های ویژه ای را در این کارگروه ها تهیه و در ستاد های ملی و استانی وشهرستانی تصویب و اجرایی می کنند.
در سطح محلی نیز شهرداری ها محور هماهنگی و اجرا هستند و دستگاه های دیگر نیز باید به این امر کمک کنند. در سطح ملی شرکت عمران وبهسازی شهری ایران به عنوان دبیرخانه ستاد ملی،در سطح منطقه ای و استان ها ادارات کل راه وشهرسازی استان ها به عنوان دبیرخانه ستاد استانی وشهرداری ها (دبیرخانه ستاد شهرستانی) با ایفای نقش برنامه ریزی ، هماهنگ کننده و اجرا در این موضوع همکاری می کنند.
همچنین این ستادها با همکاری و همیاری دستگاه های مدیریت شهری، بسترها و زمینه های اتخاذ رویه مشترک و واحد تمامی دستگاه های مدیریت شهری ،تعامل مدیریت شهری و ورود همزمان این دستگاه‌ها برای جامه عمل پوشاندن برنامه ها وطرح های مصوب ستادهای شهرستانی و استانی و دراولویت قرار گرفتن موضوعات مرتبط به بهسازی شهری در برنامه های کلان محلی دستگاه‌های مدیریت شهری را با یاری رسانی دولت (وزارت راه وشهرسازی،شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری ایران) در سطح ملی فراهم می کنند.
- ازآنجاکه بحث توانمندسازی وساماندهی سکونتگاه های غیررسمی به کرات شنیده می شود؛ آیادراین مساله کیفیت هم درنظرگرفته می شود؟
بحث کیفیت هم در ساخت و ساز به عنوان یکی از شرایط ارائه تسهیلات نوسازی مسکن مورد تاکید بوده و هم در ارائه خدمات که به نوعی در کیفیت محیطی بسیار تاثیر گذارند. در بحث کیفیت همه ذی نفعان وذی نفوذان(از قبیل ساکنان،مدیریت شهری،شهرداری ها نظام مهندسی ،نهادهای غیردولتی و...) باید وارد شوند.
چه میزان ازاعتبارات تخصیص یافته جهت توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی جذب شده است؟
در راستای مطالعات مصوب انجام شده تاکنون تعداد ۱۹۸ پروژه با اعتباری بالغ بر۱۲۲۰ میلیارد ریال به منظور حمایت از فعالیت ستادهای توانمندسازی از طریق دبیرخانه ستاد ملی توانمندسازی درسکونتگاه های غیررسمی انجام شده است.این پروژه ها در ۳۶ شهر کشور شامل ۹۰ محله با همکاری مدیریت شهری و مردم در قالب ارتقاء سرانه های خدمات شهری از قبیل پروژه های ساخت و احداث مراکز آموزشی، بهداشتی، فرهنگی ، فنی و حرفه ای،ایجاد دسترسی، احداث شبکه های آب و فاضلاب،آب آشامیدنی سالم، روشنایی معابر و... انجام گرفته و هنوز ادامه دارد. این میزان از محل اعتبارات بانک جهانی و ردیف ملی هزینه شده است.
همچنین تعداد ۲۳ پروژه با اعتبار بالغ بر۰ ۱۸ میلیارد ریال از محل اعتبارات سال ۱۳۹۳ اجرا شده و یا در دست اجراست. همچنین انجام فرآیند آماده سازی بیش از ۵۰ پروژه اجرای در سکونتگاه های غیررسمی ۳۰ شهر برای سال های ۱۳۹۳-۱۳۹۴ در دستور اجراست.
برگزاری ۹ هزار و ۲۳۰ نفر ساعت دوره آموزشی مهارت های پایه برای ارتقاء توانمندی های اقتصادی ساکنین طی هماهنگی به عمل آمده از طرف سازمان فنی و حرفه ای در سکونتگاه های غیررسمی کشور در سال ۱۳۹۳،از دیگر فعالیت های این ستاد به شمار می رود.
-چه میزان ازاهداف تعیین شده درخصوص محله های هدف که دربرنامه پنجم تصویب شده بود؛ محقق شده است؟
بحث های ساماندهی وتوانمندسازی توسط دستگاه های ملی از قبیل وزارت راه وشهرسازی(شرکت عمران وبهسازی شهری ایران ) برای تهیه طرح ها و کمک به اجرا، وزارت بهداشت (اجرای طرح تحول سلامت )مدیریت شهری از قبیل شهرداری ها ،وزارت بهداشت ، سازمان فنی و حرفه ای و... انجام شده است.
-بخش خصوصی درتوانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی چقدر نقش دارد؟
بخش خصوصی در تامین منابع پروژه های اجرایی و اجرای پروژه های توانمندسازی وساماندهی سکونتگاه های غیررسمی با حمایت وتسهیل گری دولت ، کمک شهرداری ها ودستگاه های مدیریت شهری و ساکنان در تجهیز وبهره برداری از پروژه ها و توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی و کالبدی محلات ما را یاری می کنند.
با توجه به ازدیاد محله های هدف در مشهد در خصوص سکونتگاه های غیر رسمی این شهر چه اقداماتی انجام شده است؟
به روزرسانی مطالعات، توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی شهر مشهد وتدوین برنامه عملیاتی در حال انجام است. همچنین برنامه عملیاتی ساماندهی و سکونتگاه های غیررسمی به تفکیک دستگاه های مدیریت شهری در سطوح ملی،منطقه ای و محلی به تصویب ستاد ملی بازآفرینی شهری جهت اجرا ابلاغ و چندین جلسهبا کمیسیونهای دولتی برگزار کرده ایم. با پیگیری های انجام شده از طرف وزارت راه وشهرسازی(شرکت عمران وبهسازی شهری ایران )یک ردیف متفرقه ویژه برای توانمندسازی وساماندهی سکونتگاه های غیررسمی شهر مشهد از سازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشور گرفته شده و پروژه های مرتبط به تصویب ستادملی و استانی رسیده است . اکنون در حال تبادل موافقتنامه و پیگیری اجرای پروژه های از قبیل خانه های محلات،احداث پارک ، پروژه های توانمندسازی اجتماعی واقتصادی و... هستیم. سایردستگاه های مدیریت شهری و شهرداری مشهد نیز در حال انجام اجرای پروژه ها هستند.
- نقش شهرداری ها درتوانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی چیست؟
شهرداری ها در فرایند بازآفرینی پایدار محدوده‌ها و محله‌های هدف، برنامه‌های احیاء، بهسازی و نوسازی شهری (بافت های فرسوده ،سکونتگاه های غیر رسمی ) با برنامه‌ریزی و هماهنگی از طریق فراهم کردن حضور عناصر مدیریت محلی در فرایند برنامه ریزی و اجرا برنامه های مرتبط، توجه به نقش و جایگاه محدوده‌ها و محله‌های هدف در برنامه پنج ساله عمرانی شهرداری‌ها ،تدوین سند های محلی، فعال سازی دبیرخانه ستاد هماهنگی امور اجرایی توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی شهرستان حضور دارند.
علاوه بر این ایجاد ترتیبات نهادی بهسازی شهری از طریق تشکیل سازمان یا معاونت ،مدیریت مرتبط برای رهبری امورات بهسازی شهری، حمایت از ایجاد و تقویت شورایاری‌ها به عنوان نهاد واسط بین مدیریت شهری و شهروندان از دیگر وظایف شهرداری ها در این حوزه به شمار می رود.
همچنین تأمین مالی بهسازی شهری از طریق استفاده از ابتکارات مالی در فرآیند بهسازی شهری ، در اولویت قراردادن محلات هدف دربودجه سالیانه ،تدوین و انتشار بسته حمایت مالی شهرداری از دیگر کارهای شهرداری ها به شمار می رود.
توسعه و جلب مشارکت‌ها در بهسازی شهری از طریق تدوین ساختاری مناسب برای جلب مشارکت مردم محلات هدف، مشارکت دادن مردم در مراحل هدف گذاری، سیاست گذاری، برنامه ریزی، اجرا و نظارت ،حمایت های حقوقی و مالی از ایجاد تشکل های غیردولتی داوطلب خصوصا در حوزه موضوعات مرتبط با محلات هدف و کاهش فقر ،برگزاری انتخابات و تشکیل شورایاری‌های محلات ،ایجاد خانه‌های محلات در محلات هدف بارویکردهای مشاوره‌ای، آموزشی، فنی و حقوقی به شهروندان ،برگزاری جشنواره‌ها و نشست‌هایی با موضوع حقوق و تکالیف شهروندان،انتشار عملکرد مالی به زبان قابل فهم و ساده برای شهروندان و...) از دیگر مواردی است که بر عهده شهرداری ها گذاشته شده است.
در مجموع شهرداری ها ودستگاه های مدیریت شهری در ۹۱ شهر مطالعه وتصویب شده ستادهای شهرستانی واستانی اقدامات مفیدی در راستای اجرای برنامه ها و پروژه ها انجام داده و می دهند.
آزاده کاری
