بافت شهری استان خراسان رضوی
به گزارش «شرکت بازآفريني شهري ايران»، 9213 هکتار از مساحت این استان بافت فرسوده (شامل بافت ناکارآمد ميانی يا فرسوده، تاريخي يا سکونتگاه غيررسمي) است که اين رقم حدود 17 درصد از کل مساحت استان محسوب ميشود.
بر اساس مطالعات انجام شده در سالهاي مختلف، از این رقم، حدود 2067 هکتار بافت ناکارآمد در استان خراسان رضوی وجود دارد که حدود 4 درصد از مساحت استان را شامل مي شود. همچنین بافت تاريخي و سکونتگاههاي غيررسمي در استان به ترتيب معادل 1669 و 5477 هکتار (حدود 3 و 10 درصد) است.
وضعیت شهر مشهد
لازم به ذکر است بیشترین سهم سکونتگاههای غیررسمی مربوط به شهر مشهد با 3894 هکتار است که 71 درصد از سکونتگاههای غیررسمی استان را شامل میشود. در بافت تاریخی نیز شهر مشهد با 338 هکتار، 20 درصد از کل بافت تاریخی استان خراسان رضوی را به خود اختصاص داده است.
نمودار شماره (1)
سهم بافت ناکارآمد
بر اساس اين گزارش، شهر خرو با 36.8 درصد بيشترين بافت فرسوده را در بين شهرهای استان به خود اختصاص داده است. شهرهای نیشابور با 33.5، سبزوار با 32.4 و خلیلآباد با 31 درصد در رتبههای بعدی قرار دارند. (نمودار شماره 1).
«ستاد بازآفريني شهري» با هدف ايجاد هماهنگي برای بهبود سکونت در بافتهاي ناکارآمد، توسط وزارت راه و شهرسازي از سال 1395 تعريف شده که در قالب ستادهای بازآفريني شهری در شهرهای مختلف استان خراسانرضوی نيز شکل گرفتهاند.
تسهیلات اعطایی
در راستای اجرای مصوبه هيات وزيران، 36 هزار و 976 فقره تسهيلات از محل اعتبار از محل بانکهای عامل طی سالهای 1393 تا 1396 به منظور نوسازی و بهسازی محلات هدف بازآفرينی شهری، به استان خراسانرضوی اختصاص يافته است. از این میزان، 6696 فقره سهمیه تخصیص داده شده که درنهایت به 3449 فقره معرفی به بانک عامل منجر شده و 2060 فقره به مرحله انعقاد قرارداد رسیده است.
اهداف برنامه ششم توسعه
بر اساس اهداف کمی برنامه ششم توسعه، تا سال 1400 در این استان باید 2861 هکتار از بافت ناکارآمد در 58 محله مورد بازآفرینی شهری قرار گیرد.
این اقدامات در شش بخش از سال 1396 تا سال 1400 مورد هدفگذاری قرار گرفتهاند. بر این اساس قرار است تا سال 1400، بازآفرینی شهری در توسعه امکانات و خدمات روبنایی در مقیاس شهری و محلهای با 615 هزار متر مربع، ارتقای زیرساختهای شهری و محلهای با سه میلیون و 625 هزار متر طول شبکه، بهسازی و ارتقای فضاهای شهری و محلهای و توسعه قلمروی عمومی با یک میلیون و 252 هزار متر مربع، ارتقای توانمندیهای اقتصادی، ظرفیت سازی اجتماعی و نهادی با 637 فعالیت، تهیه طرحها و برنامههای بازآفرینی در مقیاس شهری و محلهای در 195 هکتار و بهسازی، مقاومسازی و نوسازی مسکن در 13 هزار و 704 واحد مسکونی اقدام پذیرد.
پروژه های جاری طراحی شهری
با هدف بازآفرینی شهری در استان خراسانرضوی، راهاندازی نهاد توسعه محله، تدوین و اجرای سند مشارکتی بازآفرینی در محله «چهارده معصوم» نیشابور مورد توجه قرار گرفته است. همچنین در پروژه دیگری در محله «بازار» این شهر، طرح احیا و مرمت بازار نیشابور به مساحت 19 هزار متر مربع در دست اقدام است.
در شهر سبزوار، دو پروژه در محلات «شرق کال میانی» و «گلستان» در حال اجراست که در پروژه اول با مساحت 42 هکتار، راهاندازی نهاد توسعه محله، تدوین و اجرای سند مشارکتی بازآفرینی در دستور کار قرار دارد. در پروژه دوم این شهر نیز 4500 متر مربع مرمت بافت ناکارآمد در حال انجام است.
در محله «ثامن باغ حسنخان» شهر مشهد، پروژه دو هکتاری اجرای گذر تاریخی باغ حسن خان در دستور کار قرار دارد.
در محله «خندق» شهر کاشمر نیز طرح احیا و نوسازی مرکز محله خندق در حال انجام است.
پروژه های اجرایی در استان
به گزارش «شرکت بازآفريني شهري ايران»، 984 هزار و 991 پروژه در شهرهای مختلف استان برای بازآفرینی شهری تعریف شده و مبالغ اولیه برای اجرای طرح ها تخصیص داده شده است. از مهمترین این طرحها می توان به جمع آوری فاضلاب و تامین لوله در محله پهنه شش مشهد، مرکز سلامت اجتماعی بانوان در محلات اسکان غیررسمی مشهد، احداث کلانتری در محله چهارده معصوم نیشابور، احداث سالن ورزشی در محله عیدگاه سبزوار، آسفالت معابر در محله رباط علیا در تربیت حیدریه اشاره کرد.