حلقه مفقوده در نوسازی بافت فرسوده، اعتمادسازی بین ساکنین و ایجاد میل به سکونت است که این امر می تواند توسط سازمان های غیردولتی (NGO) به وجود آید.
خانم دکتر زهرا نژادبهرام، عضو شورای شهر تهران در نشست تخصصی برنامه ملی بازآفرینی شهری با موضوع "برنامه ملی بازآفرینی شهری، جایگاه برنامه ها و اقدامات و ضرورت های برنامه های اقتصادی، اجتماعی و نهادی در محله های هدف با همکاری دولت و سمن ها در برنامه ملی بازآفرینی شهری" با اعلام مطلب فوق گفت: در نوسازی بافت های فرسوده، به دنبال شرکای جدید هستیم.
او با اشاره به تجربیات گذشته در زمینه نوسازی و بهسازی محلات هدف شهری گفت: تجربیات گذشته در نوسازی بافت های فرسوده، موید این نکته است که دو نوع فرسودگی در کشور وجود دارد؛ فرسودگی کالبدی و فرسودگی ساختاری.
دکتر نژادبهرام با اشاره به اینکه در طول پانزده، بیست سال گذشته در نوسازی بافت های فرسوده، یک نگاه صرفا خاص کالبدی حاکم بوده است، اظهارداشت: با وجود اینکه هزینه های زیادی صرف نوسازی بافت های فرسوده از منظر کالبدی شده اما متاسفانه نتیجه مطلوبی حاصل نشده است.
عضو شورای شهر تهران با یادآوری اینکه در شهر تهران بالغ بر3 هزار هکتار بافت فرسوده شناسایی شده است، گفت: با شیوه های گذشته شاهد نتایج اثر بخشی در نوسازی بافت های فرسوده نبوده ایم و متاسفانه بر میزان و تعداد محلات فرسوده در شهر تهران افزوده شده است.
دکتر نژادبهرام با اشاره به رویکرد نوسازی بافت های فرسوده از رویکرد کالبدی به صورت ساختاری در حال تغییر است، گفت: در نوسازی بافت های فرسوده همه عوامل موثر در به وجود آمدن فرسودگی باید مد نظر قرار گیرد بنابراین باید از رویکرد صرفا کالبدی گذر کنیم و به همه ابعاد بازآفرینی شهری توجه کنیم. برای نمونه می توان به ساختمان ها و بناهای در حاشیه ضلع شمالی بازار تهران اشاره کرد که همه نوساز هستند اما زندگی در آنها جریان ندارد و تبدیل به محلی برای انبار کالاها شده است.
او با اشاره به اینکه در گذشته برای نوسازی بافت های فرسوده به سازندگان، پیمانکاران و تسهیلات نیاز بود، گفت: امروزه برای نوسازی بافت های فرسوده به دنبال شرکای جدید یا همان سازمان های مردم نهاد هستیم که تجربه کافی در این حوزه ندارند. علاوه بر این بخش حاکمیتی و دولتی نیز تجربه کار با شرکای جدید یا سازمان های مردم نهاد را ندارد. انتظار سازمان های غیردولتی این است که به عنوان کارمند و پیمانکار دولتی قلمداد نشوند. اما سوال اینجاست چگونه می توان از کارایی سازمان های غیردولتی برای رسیدن به اهداف بازآفرینی استفاده کرد، بی آنکه آنها را پیمانکار و کارمند دانست؟
عضو شورای شهرتهران، عمر سازمان های غیردولتی (NGO) در کشور را کمتراز سه دهه دانست، گفت: اعتمادسازی یکی از اولویت های مهم در امر بازآفرینی شهری است. در شرایط فعلی کلمه و مفهوم اعتماد در جامعه کم رنگ شده است.
دکتر نژادبهرام اولین گام در بازآفرینی شهری را اعتماد سازی و رابطه با شرکای جدید دانست و گفت: سازمان های غیردولتی (NGO)در بازسازی و به وجود آوردن اعتماد مجدد بسیار موفق و کارآمد هستند و تجربیات خوبی در این زمینه دارند.
او افزود: اگر تاکنون سنگ، آجر و بتن برای مردم ارزش آفرینی می کرد، امروزه "ارزش سکونت" است که مفهوم پیدا کرده و تمایل زندگی ساکنان در آن محل را نشان می دهد.
عضو شورای شهر تهران گفت: "ارزش سکونت" یعنی ارزش های هفتگانه ای که یک محله را قابل سکونت می کند و میل به زندگی را برای ساکنین آن افزایش می دهد. شرکای جدید دولت می توانند گامهای اساسی و موثری در این زمینه بردارند.
دکتر نژادبهرام با بیان اینکه شرکای جدید نمی توانند در حوزه دفاتر تسهیلگری ورود پیدا کنند، بیان کرد: نوع تسهیلگری سازمان های مردم نهاد با تسهیلگری دفاتر تسهیلگری کاملا متفاوت است.
او با اشاره به اینکه دفاتر تسهیلگری بخش خصوصی محسوب می شود، گفت: نوسازی بافت های فرسوده دارای شرکای متعددی نظیر اتحادیه و انجمن های صنفی، سازمان های غیردولتی (NGO)، دانشگاهیان و افراد نخبه جامعه، دولت و... است.
دکتر نژادبهرام با تاکید بر اینکه دفاتر خدمات نوسازی، به شکل تخصصی فعالیت می کنند، افزود: دفاتر خدمات نوسازی به منظور نوسازی بافت های فرسوده، با مشاورانی نظیر جامعه شناسان و کارشناسان اجتماعی به گفتگو می نشینند.
عضو شورای شهر تهران در پایان تاکید کرد: در شرح وظایف دفاتر نوسازی، ارتباط و همکاری با سازمان غیردولتی قید شده است. به نظر می رسد، حلقه مفقوده در نوسازی بافت فرسوده، اعتمادسازی بین ساکنین و ایجاد میل به سکونت است که این امر می تواند توسط سازمان های غیردولتی (NGO) به وجود آید.
