لزوم توجه به محورهای اصلی انقلاب اسلامی در حوزه شهری/ تغییر انگاره بنیادین با دستورالعمل محقق نمیشود/ تحقق ۲۳ درصد از اهداف جمعیتی شهرهای جدید / بهره برداری صفر از سرمایه گذاری ۲۰۰ هزار میلیارد دلاری ساخت مسکن/ تعداد خانههای خالی تا ۵ سال آینده به بیش از ۳ میلیون میرسد
دکتر عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه با توجه به اهداف جمعیتی اولیه در شهرهای جدید تاكنون ۲۳ درصد از آن محقق شده است گفت: كلانشهر تهران دارای ۱۳.۵ میلیون نفر جمعیت است. شهری كه در ابتدای دهه ۶۰ تنها دارای ۶ میلیون جمعیت بود. پس میبینیم كه سهم شهرهای جدید در این زمینه اندك بوده و نمیتواند بهعنوان یك راهكار مناسب در این عرصه به شمار برود.
به گزارش روابط عمومی شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی دکتر عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی طی سخنرانی در همایش بازخوانی تفكر و تجربه شهرهای جدید در ایران در اشاره به اهمیت بحث توجه به انسانها در حوزه شهرسازی و احداث شهرهای جدید گفت: قطعاً اگر مسئله انسانها در این دو حوزه دیده نشود آخر كار میبینیم كه همین افراد علیه شما بلند میشوند امری كه تاكنون نیز شاهد آن بودهایم.
دکتر آخوندی با تأکید بر اینکه مسئله فرهنگ و انسان، محور اصلی انقلاب اسلامی ما در كشور بوده است گفت: این اندیشه باید در تمام مراحل حوزه شهری موردتوجه قرارگرفته و در مقام عمل قرار گیرد. این در حالی است كه میبینیم امروزه نهاد شورشگر مدرنیته تمامی اندیشهها را به زیر سایه خود قرار داده و ما شاهد غلبه تكنیك بر این اندیشهها هستیم.
وی ادامه داد: امروزه میبینیم كه هزاران میلیارد تومان در كلانشهرها هزینه میشود تا ما شاهد كاهش تعداد روزهای برخوردار از هوای سالم بوده و بخش عمدهای از عمر خود را در ترافیك باشیم. هزینههایی كه نهتنها طراوت شهرها را از بین میبرد بلكه چهره آنها را نیز عبوس كرده و روابط انسانی را نابود میسازد. در حال حاضر ایرانیان مسیر روبرو خود را روشن نمیبینند و برای یافتن انگیزه و انرژی باید به عقب برگردند. این مسئله نكته بسیار مهمی است كه باید موردتوجه قرار گیرد.
وزیر راه و شهرسازی بازگشت به بحث انسانمحوری و قلمداد شدن آدمها بهعنوان هسته اصلی تشکیلدهنده یك شهر را نكته مهم موردتوجه در این عرصه دانست و گفت: ما باید شهری داشته باشیم كه غیر آدم در آن در جهت رفاه انسانها استفاده شود. مسئلهای كه گفتن آن ساده است ولی بدون شك عمل كردن به آن كاری بسیار سخت و دشوار محسوب میشود چراكه نیاز به یك تغییر انگاره بنیادین دارد.
این مقام مسئول اضافه كرد: تغییر انگاره با دستورالعمل محقق نمیشود بلكه نیاز به تغییر در نحوه اندیشه در حوزه توسعه دارد. ما باید به هسته توسعهای در شهرها توجه كنیم بهواقع آیا این هسته توسعهای همچنان به گسترش و تكرار طرحهای عمرانی نیاز دارد یا نحوه تفكر یك ملت و قدرت آنها برای همین چالشهای بنیادین راهحل رسیدن به آن است؟ این مسئله بحثی است كه با هیچ دستوری قابلتعمیم نبوده و نیاز به تلاش تاریخی و جمعی دارد.
دکتر آخوندی با اشاره به مفهوم پروژه مبنی بر غلبه تكنیك بر تحولات روحی آدمها در این حوزه گفت: من منكر پروژه نیستم چراكه هیچ كاری بدون تصرف در محیط قابلاجرا نیست ولی بحث موردتوجه در این قسمت عدالت است، اینكه ما چگونه میخواهیم از این محیط بهطور عادلانه بهرهبرداری كنیم.
وی در ادامه با تأکید بر اینکه انتقام محیط از انسانها بسیار سختتر از انتقام آدمها از یكدیگر است گفت: بدون شك نباید بهگونهای از محیط پیرامون خود بهرهبرداری كنیم كه این فضا از ما انتقام بگیرد. آنچه امروز ذهن من را به خود مشغول كرده است همین عدم تعادلهای موجود در كشور است.
دکتر آخوندی با بیان اینكه شهرهای جدید در دهه ۶۰ با توجه به تحولات جمعیتی وقت و تقاضای انبوه آن زمان شروع به احداث كردند گفت: در آن زمان تقاضای بسیاری به دلیل مهاجرتهای ناشی از جنگ، بیكاری و رشد جمعیت در شهرها بهویژه شهرهای بزرگ به وجود آمد. درنتیجه گرایش شدیدی به سمت شهرهای جدید مطرح شد. در آن زمان تصور میشد كه با تسلط به تكنیك میتوانیم تمامی مشكلات را بهراحتی برطرف كرده و در هر مكانی عقلانی بود شهر جدیدی را ایجاد كنیم؛ اما امروزه پس از گذشت ۳۰ سال مجموع شهرهای جدید باوجود برخورداری ظرفیت پذیرش ۴.۵ میلیون جمعیت تاكنون شاهد اسكان یکمیلیون نفر بودهاند.
وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه با توجه به اهداف جمعیتی اولیه در شهرهای جدید تاكنون ۲۳ درصد از آن محقق شده است گفت: قاعدتاً این شهرها در پیرامون شهرهای بزرگ واقعشدهاند تا بتوانند رشد كلانشهرها را كنترل كرده و جمعیت را به این مناطق منتقل كنند. این در حالی است كه كلانشهر تهران دارای ۱۳.۵ میلیون نفر جمعیت است. شهری كه در ابتدای دهه ۶۰ تنها دارای ۶ میلیون جمعیت بود. پس میبینیم كه سهم شهرهای جدید در این زمینه اندك بوده و نمیتواند بهعنوان یك راهكار مناسب در این عرصه به شمار برود.
وی دراینباره افزود: اگر به ظرفیت جمعیتپذیری شهرهای موجود كشور نگاه كنیم میبینیم كه تقریباً اكثر شهرها قدرت جذب جمعیت بیش از خود را دارند. طبق مطالعات اخیر انجامشده در حال حاضر حدود ۳.۹ میلیون خانه در تهران وجود دارد كه مفهوم آن این است كه با در نظر گرفتن بعد خانوار ۳.۲ ظرفیت جمعیتپذیری آن به حدود ۱۳ میلیون نفر میرسد. این در حالی است كه ظرفیت حقیقی آن برابر با ۸.۲ میلیون نفر است. این مسئله تقریباً در تمامی شهرهای كشور دیده میشود كه نشاندهنده ظرفیت جمعیت "پذیری بسیار گسترده شهرهای موجود ما در ایران است.
وی با تأکید براین نكته كه اینگونه بیمهری به انسان و طبیعت قطعاً انتقام محیط اطراف را به دنبال خواهد داشت گفت: باید بسیار اندیشمندانه فكر كنیم كه چه اندیشه مناسبی برای آینده شهرنشینی در كشور داشته باشیم. امروزه با توجه به اینكه تمامی استراتژیستهای ایرانی همیشه از قدرت دریا و مزیتهای نسبی آن برای كشور صحبت میكنند ولی در عمل میبینیم كه دریا رها شده و تمامی نشانهها به سمت مركز كشور است. این صحبتها درد دل نیست این مسائل بازی با طبیعت است كه قطعاً آثار خود مانند فرونشستها و خشك شدن هامونها را برای كشور خواهد داشت.