دکتر عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی با حضور در همایش هویت ایرانی اسلامی در معماری و شهرسازی در دانشگاه تهران بر داشتن بازتعریف‌هایی از هویت، جامعه و دولت تاکید کرد و گفت: شهروندی به مفهوم حق داشتنِ حق از هويت منبعث می‌شود.
به گزارش روابط عمومی شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، دکتر عباس آخوندی در همایش هویت ایرانی اسلامی در معماری و شهرسازی که با حضور استادان معماری دانشگاهی در دانشگاه تهران برگزار شد ضمن نقد فضای شهری و معماری در ایران با تاکید بر بازتعریفی از «ایران‌شهر» اظهار داشت: بیش از ۳۶ سال از انقلاب می‌گذرد و در این مقطع زمانی نیازمند بازتعریفی از پیرامون خود هستیم. اگرچه نقدهای فراوانی از برنامه‌ها و عملکرد دوره وزارتی من وجود دارد اما لازم است برای حصول به نتیجه‌ای قابل قبول از افراط و تفریط حذر کنیم.
وی با تقسیم‌بندی مسائل و چالش‌های شهرنشینی به سه مسئله قابلیت زندگی در شهرها، حرکت و کالایی‌شدن انسان گفت: برای حل این سه مسئله در دنیای معاصر نیازمند بازتعریفی از هویت هستیم تا در ادامه دچار لغزش و لکنت نشویم.
دکتر آخوندی تاکید کرد: ما تنها یک ایران برای خود و نسل‌های آینده داریم بنابراین باید آن را آراسته کرده و برای آراستن آن نيز نیازمند بازخوانی اندیشه ایران شهر در مفهوم کلی سرزمین خود هستیم.
وزیر راه و شهرسازی در تعریف چارچوب‌های موردنیاز رویکرد پیشنهادی خود نسبت به «ایران‌شهر» توضیح داد: براي بازآفريني «ایران‌شهر» نیازمند بازتعریفی از هویت، بازتعریفی از فرآیند مبتنی بر حکمروایی در سطح محلی و ملی بر مبنای پذیرش حق شهروندی و بازتعریفی از ساختار با پذیرش مقیاس‌های ملی در کنار مقیاس‌های محلی هستیم.
فایل پاورپوینت ارائه شده توسط وزیر راه و شهرسازی در همایش هویت ایرانی‌اسلامی؛ٖبازخواني انديشه ايران‌شهر در روزگار معاصر اینجا را کلیک کنید
کلانشهرهایی قطبی‌شده که بدقواره رشد کردند
وی با اظهار تاسف از وضعیت شهرهای ایران که دچار بی‌نظمی و خالی از روح زندگی شده‌اند تاکید کرد: وقتی در شهر راه می‌رویم با یادآوری آن همه میراث‌معنوی که در پشت ذهن داریم و مقایسه آن با شهری که بدقواره رشد کرده است دچار تعارض می‌شویم. حل اين تعارضات نيز متوسل‌شدن به راه‌كارهای حكومتی نيست بلكه نيازمند بازخوانی انديشه «ايران‌شهر» در روزگار معاصر هستيم.
دکتر آخوندی با یادآوری زندگی دشوار چهار میلیون نفر شهروند در حاشیه‌های تهران افزود: در پیرامون کلانشهر تهران شاهد طبقات طردشده، فقر گسترده و قطبی‌شدن کلانشهر تهران هستیم؛ شهری که به‌رغم تمامی شعارهای عدالت اجتماعی جزو معدود شهرهای دنیاست که به شدت قطبی است و بالای شهر و پایین شهری جدای از هم دارد.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر بازتعریفی از فرآیندها که در آن حقوق شهروندی تعریف می‌شود تاکید کرد: در سرزمین ما (ایران شهر) آنچه داد و ستد می‌شود حقوق شهروندی است و نتیجه اینکه در این شهر، شهروندان حق انتخاب ندارند، محطي زيست تخريب شده و آزادی شهروندان در حقوقي همچون انتخاب شغل، مسکن، نوع تحصیل و حتي نوع زندگی نادیده گرفته می‌شود.
وی افزود: در جریان کالایی‌شدن انسان شهرهای ما به عنوان میراث معنوی مورد معامله قرار گرفتند و سند آن نیز تخریب ساختمان‌های باارزش توسط سوداگران بود.
شهری که می‌خواهد جهانی شود جایی برای تحصیلکردهها ندارد!
دکتر آخوندی گفت: جای تامل است شهری که می‌خواهد جهانی شود جایی برای شاغل‌شدن تحصیلکردهها ندارد.
وی در بیان راهکارهای خود برای برون‌رفت از مسائل پیش آمده در طی سالیان اظهار کرد: اگر بپذیریم شهر سازمانی اجتماعی است تک تک شهروندان باید صاحب هویت باشند. هویت مهم است زیرا نشانه‌ای از حقوق شهروندی، ناظر بر سبک زندگی و ناظر بر حس تعلق محله‌ای است.
وزیر راه و شهرسازی با مهم خواندن بازتعریف هویت به مقابله هویت فردی در روزگار معاصر با مفهوم جهانی شدن اشاره کرد و گفت: انسان در دوران معاصر از جای خود کنده شده و با چالش‌های فراوانی روبه روست؛ در جوامع سنتی بسیاری از تعارض‌ها در چارچوب بستر فرهنگی مدیریت می‌شد اما در جهان مدرن و سیال همه‌چیز تغییر کرده است.
جنگ‌های ممتد نتیجه تعارض در بازتعریف جوامع از هویتشان بود
دکتر آخوندی ادامه داد: بسیاری از کشورها در بازتعریف‌های جامعه خود دچار جنگ‌های ممتد و چالش‌های فراوانی شدند. بخش عمده‌ای از منازعات جهان معلول بازتعریف و بازیابی هویت اقوام و ملت‌هاست. تصور همگان اینگونه بود که در جهانی‌شدن، جهان به سوی صلح می‌رود ولی تجربه نشان داد همانقدر که آگاهی افزایش می‌یابد تمایل برای بازتعریف و تلاش برای جایابی‌هاي جدید تعارضات بیشتری را در پی دارد.
وی با اشاره به مهاجرت‌های بی‌رویه در سالیان اخیر به چنگ زدن به اندیشه ایران شهری تاکید کرد و در توضیح دلایل خود با ذکر نمونه‌هایی گفت: در خاورمیانه و شمال آفریقا تمدن مصری و زبان از بین رفت همانطور که تمدن روم در آناتولی نابود شد اما تمدن ایرانی و زبان ایرانی هنوز باقی است و این واقعیت نشان دهنده باسابقه بودن تمدن این سرزمین است.
دکتر آخوندی با یادآوری انگیزه‌های فردوسی در بازتعریف اندیشه ایران شهر و شاهکار شاهنامه تاكيد كرد: فردوسی نیز چهار قرن پس از اسلام به دنبال بازتعریفی بر مبنای هویت بود.
وزیر راه و شهرسازی در رد اندیشه‌هایی که ایران‌شهر فردوسی را در تقابل با اسلام قرار می‌دهند اظهار داشت: اینکه ایران شهر در تقابل با اسلام قرار می‌گیرد رویایی واهی است زیرا اندیشه بازخوانی‌شده فردوسی زمانی نگارش شد که سه قرن از اسلام می‌گذشت.
وي در بيان چالش‌های حركت و جابه‌جايی درون‌شهري و بين‌شهری به نبود يكپارچگی عمودي- افقی و ميان‌بخشی در سيستم حمل و نقل درون شهری و ميان‌شهري اشاره كرد و افزود: چالش گفتگوي اجتماعي با توجه به دو رويكرد به شهر می‌تواند بررسي شود؛ شهر به عنوان سازمان اجتماعي و شهر به عنوان مجموعه كالبدي كه در مجموعه كالبدي شهر نيازي به گفتگو ندارد حال آنكه سازمان‌اجتماعي كه سلول‌هاي تشكيل‌دهنده آن شهروندان هستند نياز به فضاهاي باز گفتگو و مبادله در حوزه‌های فرهنگی، سياسي، اجتماعی، اقتصادی و در نهايت به گشت زندگی دارد.
هویت ایرانی چندلایه است
وی با تاکید بر لایه لایه بودن هویت ایرانی تاکید کرد: در اندیشه ایران شهری تقدس‌زدایی کنیم زیرا این اندیشه نقاط تاریک و روشن دارد و دلیلی وجود ندارد این اندیشه را بی عیب و مقدس بدانیم زیرا مقدس مآبی این اندیشه آن را در اجرا با شکست روبه رو می‌کند.
وزیر راه و شهرسازی گفت: در مطالعه شاهنامه نقدهای فراوانی از پهلوانان ایرانی وجود دارد و همین مسئله گواه این نکته است که شاهنامه به دنبال تقدس‌گرایی نیست و به پیرامون خود نگاهی واقع‌گرایانه دارد. در اندیشه ایران شهری کمتر خرافه‌پرستی داریم و در آن سهم دانش فراوان است.
وی با قرائت اشعاری از شاهنامه که در آنها به خردورزی تاکید شده است اظهار داشت: سیمرغ شاهنامه معادل عنقای اسلامی است.
دکتر آخوندی ویژگی‌های اندیشه ایران‌شهری را خرد، برنتابیدن ظلم و هویت‌ملی فارغ از نژاد‌پرستی و قومیت‌گرایی دانست و افزود: صلاحیت حکمروایی نکته‌ای قابل تامل در شاهنامه است؛ اینکه حاکم سعه‌صدر داشته باشد، عادل باشد و بتواند به موقع از ملت خود حمایت کند.
وی گفت: با سه گزینه دین، مدرنیته و جهانی شدن اندیشه ایران‌شهر را باید محک بزنیم؛ همه مسلمان هستیم و در دنیایی مدرن زندگی می کنیم و می‌خواهیم جهانی شویم.
وزیر راه و شهرسازی در بخش پایانی سخنان خود با تاکید بر لزوم بازتعریفی از حکمروایی اظهار کرد: در بازتعریف دولت نیازمند دولتی هستیم که ضمن رعایت حقوق شهروندی آزادی دستیابی به اطلاعات را می‌پذیرد و نسبت به شهروند پرسشگر خود پاسخگوست. دولت پاسخ گو بر اثر وجود شهروند پرسش گر به وجود مي آيد.
