با حضور ماندانا ملک مدیرکل دفتر مطالعات کابردی و امور ترویجی شرکت بازآفرینی شهری ایران، چهارمین دوره مسکن در بازآفرینی شهری پایدار با عنوان ظرفیت سازی تولید مسکن در محدوده های هدف و با سخنرانی فردین یزدانی، پژوهشگر حوزه مسکن برگزار شد .
به گزارش خبرنگار شرکت بازآفرینی شهری در این کارگاه آموزشی که به صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد، فردین یزدانی، پژوهشگر حوزه مسکن، با بیان این که جمعیت به عنوان تقاضا کننده بالقوه مسکن است، افزود: ساختار جمعیتی کشور در حال گذار است؛ یعنی ما از دوره ای با رشد جمعیت بسیار بالا در حال حرکت به دوره ای با رشد جمعیت به شدت کم هستیم و حتی گفته می شود که با بحران کرونا به زیر رشد طبیعی خود هم برسد و زاد و ولد به زیر نرخ جایگزینی رسیده است و این موضوع یک عواقب کلی خواهد داشت.
این پژوهشگر حوزه مسکن، ضمن اعلام این که اگر بخواهم چند بحث کلیدی از جمعیت ارائه دهیم دوره 90 تا 95 متوسط رشد جمعیت شهری ما 9/1 درصد بوده و در سه سال اخیر 1 دهم درصد کاهش پیدا کرده که این کاهش در واقع اگر ادامه دار باشد پیش بینی می شود حتی تا حدود 2 دهم درصد هم برسد، ابراز داشت: به تبع رشد جمعیت، رشد خانواده شهری هم در حال کاهش است و نرخ های رشد خانوار شهری در دوره های 90 تا 95 حدود 3/3 درصد بوده است و در سه سال اخیر 6 دهم درصد کاهش داشته ایم.
وی در ادامه گفت: در اصل ما کاهش روند تقاضا را شاهد بوده ایم و به تبع تغییر ساختار جمعیت یکی دیگر از فاکتور های دیگر می تواند بعد خانوار باشد؛ خانوار ها در حال کوچک شدن اند و فرزندها کم شده است از 3/3 خانوار به 3/2 خانوار رسیده ایم که یک رقم بسیار شگفتی رسیده است و این روند هم به همین ترتیب در حال کاهش است.
یزدانی همچنین تصریح کرد: بحث اینکه می شنویم که ما به ساخت و ساز یک و نیم میلیون واحد مسکن نیاز داریم، این بحث ها از دید کارشناسی واقعی نیست؛ شاید از دید سیاسی جدی باشد ولی از دید علمی و کارشناسی روندها این چنین اعدادی را نشان نمی دهد.
این پژوهشگر حوزه مسکن با اعلام این که متناسب با جمعیت و خانوار ما موجودی مسکن را خواهیم داشت، خاطر نشان کرد: موجودی مسکن که باید معادل خانوار ها باشد مابه التفاوتش در واقع کمبود مسکن است و حقیقتش اینکه از سال های 70 تا 90 میزان کمبود به شدت کاهش داشته است.
یزدانی در یک جمع بندی کلی اظهار داشت: تعاملات کلی بین مسکن و تعداد خانوار ها نشان می دهد که در سال های 90 تا 95 به ازای هر صد خانواده جمعیت شهری حدود 99 واحد مسکونی ساخته شده که در سال های 96 تا 98 این رقم به 59 واحد کاهش پیدا کرده است؛ یعنی علی رغم کاهش رشد خانوار، رشد تولید مسکن و عرضه مسکن جدید بسیار کم شده است.
وی با تاکید بر این که در این آمار و ارقام واحدهای خالی از سکنه ذکر نشده است، چرا که اولا در مناطقی ساخته می شوند که به درد اکثر مردم نمی خورند و خالی بودن آن هم ناشی از متغییرهای اقتصادی و مسائل مختلف اقتصادی است ولی این موجودی مسکن موجودی مسکنی است که ساکن دارد به همین دلیل می توانیم بگوییم در سال 98 یک میلیون و سیصد هزار خانوار شهری به طور مشترک با خانوار دیگر در یک منزل مسکونی زندگی می کرده اند.
یزدانی در ادامه افزود: مسکن یک بازاری است که هم بازار ملکی دارد و هم بازار استیجاری به عنوان مثال خرید و فروش مسکن در سال های اخیر به خصوص یکی دو سال اخیر خریدی نبوده است که خانوارها به منظور سکونت بخرند؛ چرا که بخش زیادی از خانوار ها حتی با وام توان خرید ندارند؛ خیلی مهم است سازمان زمین و مسکن و شرکت بازآفرینی شهری ایران توجه کنند و سیاست هایش باید معطوف به اجاره داری باشد یا معطوف به توسعه ملی.
وی با بیان این که نکته قابل ملاحظه برای سیاستگذار و برنامه های اجرایی از سال 95 به بعد از هر صد خانوار جدیدی که تشکیل شده اند 70 خانوار به شکل مستاجر وارد شدند و عملا توان ورود به مسکن برای سی خانوار وجود داشته است، اظهار داشت: روندهایی را به اصطلاح محاسباتی ها را هزینه های سالیانه خانوار میدانیم اگر تقسیم کنیم به چهار دهک اول چهار دهک دوم و دو دهک آخر میبینیم که در واقع این نمودارها بین این دهک ها تفاوت و شکاف درآمدی را به ما نشان می دهد.
گفتنی است، چهارمین دوره مسکن در بازآفرینی شهری پایدار با عنوان ظرفیت سازی تولید مسکن در محدوده های هدف" در راستای تفاهم نامه همکاری مشترک استانداری تهران، شرکت بازآفرینی شهری ایران، اداره کل راه و شهرسازی استان تهران، سازمان شهرداری ها و دهیاری ها ی کشور و پژوهشکده فرهنگ هنر و معماری، به شکل ویدئو کنفرانس در روز چهارشنبه 28 آبان ماه برگزار شد.
