نشست سوم از دفتر شانزدهم سلسله نشستهای موضوعی شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری ایران درخصوص "پایداری محیط زیستی بعد از زلزله" روز دوشنبه مورخ 30 بهمن‌ماه 96 از ساعت 14 با سخنرانی آقایان دکتر جزی، دکتر ترابی، دکتر ایرانمنش و خانم دکتر جواهری‌پور در محل سالن اجتماعات شرکت مادر برگزار شد.
در ابتدای نشست خانم دکتر جواهری پور ضمن ارائه مقدمه‌ای از اهمیت مدیریت بحران، 5 فاز مدیریت شرایط اضطراری را برشمرد که شامل مراحل پیشگیری، کاهش خطرات، آمادگی، مقابله و بازیابی می‌باشد. در ادامه نأکید کرد مدیریت شرایط اضطرار، نیازمند رهبری کارآمد است که دانش، تجربه و آموزش لازم را برای این شغل داشته باشد. ایشان یکی از مشکلات موجود در بحران‌ها را فقدان آموزش لازم برشمرد و اهمیت آموزش قبل از وقوع سوانح را در کنار لزوم وجود استانداردها و نظارت بر اجرای آنها ضروری دانست.
در ادامه آقای دکتر ایرانمنش با اشاره به حیات پس از زلزله کرمانشاه و شهرستان‌های آسیب‌دیده آن، تأکید کرد پرتلفات‌ترین محلات در زلزله کرمانشاه، مربوط به مناطقی بود که پس از جنگ روی نخاله‌های ساختمانی بنا شده بودند! که ممکن است امروز نیز دوباره روی آوارهای زلزله ساخت وساز شود. ایشان در ادامه عملکردهای ناصواب گذشته در ساخت و سازها را اینگونه برشمرد: برنامه ريزي ها و اجراي بي كيفيت و كم كيفيت، نظارت گريزي‌ها، عدم تأیید بموقع صورت وضعيت و حساب‌هاي پيمانكاران و ارزيابي‌هاي مطلوب يكسويه از عملكردهاي خود.
سپس دکتر ایرانمنش با اشاره به میزان خسارات در زلزله کرمانشاه، علل تخریب ساختمان‌ها و افزایش تلفات انسانی در زلزله غرب را اینگونه برشمرد: ساخت‌وساز در زمین‌های باتلاقی(همچون مسکن مهر)، شدت زلزله، ساخت و ساز روی خاک‌های نامرغوب و مسئله‌دار، حرکت خاک‌دستی بر اثر وقوع زلزله، عدم احداث دیوار حائل برای برخی پروژه‌هاي مستقردر لبه شیب، ضعف اجرای ساختمان، عدم انجام آزمایش‌های بتن، میلگرد و جوش و مصالح غير استاندارد.
پس ازآن ایشان چالش‌های جدی پس از زلزله را تشریح کردکه شامل چالش‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصاد، محیط زیستی و کشاورزی بودند. سپس ایشان با تأکید بر اهمیت اشتغال‌زایی پایدار، افزود فعالیت اقتصادی آسیب‌دیدگان و امنیت اقتصادی آنان پس از سوانح از اهمیت بالایی برخوردار است. وی در ادامه تصریح کرد: اگر براي يك فعاليت اقتصادي، بازار فراهم شده و فضاي اجتماعي نيز براي آن مناسب باشد، اشتغال زايي آن پايدار خواهد بود. در پایان ایشان ضمن توصیه‌هایی برای سازمان‌های دولتی و عمومی، به نقش پررنگ سازمان‌های مردم‌نهاد در توانمندسازی مردم تأکید کرد.
در ادامه جناب آقای دکتر ترابی اثرات زیست محیطی زلزله را برشمرد:
- تشدید آلودگی‌های زیست‌محیطی: افزایش آلاینده‌های آب‌های سطحی و زیرزمینی، دفع غیراصولی پسماندهای ویژه صنعتی، آلودگی ناشی از زباله‌های عفونی (به‌خصوص در زمان مدیریت بحران) و خطرات بالقوه نخاله‌های ساختمانی که واجد پسماندهای خطرناک هستند.
- تاثیر بر خدمات اکوسیستم: نگهداشت آب، حفاظت خاک، ذخیره سازی کربن و...
- خدمات اکوسیستم : شامل پشتیبانی از خدمات برای تنظیم، تأمین نیازها و خدمات فرهنگی می شود
- خدمات تنظیمی (regulation services) نقش کلیدی در کاهش بلایای طبیعی و حفظ محیط جهانی دارند.
سپس به بررسی خدمات اکوسیستم شهر تهران بعنوان نمونه موردی پرداخت. در این میان ضمن اشاره به نواحی سه‌گانه مورفولوژی تهران، به معرفی حریم گسل‌ها، پهنه‌بندی شتاب‌ها، منابع تأمین آب، مدل مفهومی آبخوان و جریانات آب سطحی و زیرزمینی، تونل‌ها، روددره‌ها و شبکه آب و فاضلاب شهری تهران پرداخت.
پس از ایشان جناب آقای دکتر جزی پیامدهای زیست محیطی زلزله بم را با تأکید بر تأثیرات اقتصادی و اجتماعی تبیین کرد. ایشان ضمن اشاره به منابع درآمدی وابسته به منابع زیستی(کشاورزی، باغداری، دام و دامپروری) و وضعیت خسارت به آنها، طرح توسعه مردمی بروات علیا را با تأکید بر اجرای برنامه‌های ظرفیت‌سازی توضیح داد و به نقش پررنگ بسیج اجتماعی جهت ارتقای ساختارهای اجتماع محلی اشاره کرد.در پایان جلسه پرسش و پاسخ برگزار شد و سخنرانان به سؤالات شرکت‌کنندگان پاسخ گفتند.
