وزیر راه و شهرسازی با اشاره به نقش جامعه دانشگاهی در ترسیم آینده کشور گفت: زمانی در توسعه شهری همه به دنبال ساخت شهرهای جدید بودند و یا اینکه به دنبال آماده‌سازی شهرهای بزرگ و اطراف می رفتند، در حالیکه وقتی مهاجرت‌های بزرگ نداشته باشیم رویکرد جدید این می‌شود که همه به دنبال نوسازی درون شهرها و بازافرینی‌شهری بروند.
به گزارش روابط عمومی شرکت مادر تخصصی عمران وبهسازی شهری ایران به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، دکتر عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در آغاز مراسم تشکیل موسسه پژوهشی مسکن و شهر و امضای اساسنامه آن که با حضور معاونان وی در حوزه‌های مسکن و ساختمان، عمران و بهسازی شهری و معماری و شهرسازی در دانشگاه تهران انجام شد، گفت: تصورم این است که ما در ایران در آستانه یک پارادایم شیفت هستیم که در برابر آن هم دولت و هم دانشگاهیان در عمل مقاومت دارند.
عضو کابینه دولت تدبیر و امید با اشاره به شهرنشینی سریع و گسترده در دهه ۳۰ و رسیدن به یک ثبات نسبی در جمعیت‌پذیری شهرهای معاصر یادآور شد: در حال حاضر به مرحله تقریبا اشباع شهرنشینی رسیده‌ایم. در دهه ۳۰، جمعیت شهری کمتر از ۶ میلیون نفر بوده است و در حال حاضر جمیعت شهرنشین حدود ۵۶ میلیون نفر است و نسبت به آن زمان در حدود ۱۰ برابر شده است. به نظر می‌رسد جمعیت شهرنشین ایران از این به بعد زیاد دچار تحول نخواهد شد.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در حال حاضر در تهران که بالاترین تقاضای مسکن را دارد واحدهای خالی فراوانی وجود دارد که نشان دهنده سوداگری در این بخش و نه تامین نیاز واقعی مردم به مسکن است.
دکتر آخوندی با انتقاد از وجود چند ۱۰ هزار خانه خالی در منطقه ۲۲ شهر تهران به آمار معاملات مسکن اشاره کرد و گفت: آمارهای معاملات مسکن نشان می‌دهد که در تمامی مناطق میانگین معاملات بین ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ معامله در ماه است.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه مطالعه‌ای را در سال ۸۶ در مورد سیاست‌های اقتصادی تهران و قالب اشتغال در این کلانشهر انجام داد به میزان بالای اشتغال کارگران بی‌سواد در آن سال‌ها اشاره کرد و گفت: شعار آن سال‌های تهران این بود که تهران، جهان‌شهر است، در حالی که عمده اشتغال در همان سال در جهان‌شهر تهران، کارگران بی‌سواد بودند و شغل با مهارت بسیار کم را در اختیار داشتند که روی مال‌ها و ساختمان‌های عجیبی اتکا داشت که طی آن سال‌ها ساخته شد.
وی ادامه داد: اگرچه گفته می‌شود مسکن و ساخت آن نیروی محرکه اشتغال است اما ظرفیت جمعیتی شهر تهران گنجایش بیشتری برای جمعیت ندارد.
وزیر راه و شهرسازی با ارایه این فرضیه که بخش اعظمی از گسترش حاشیه‌نشینی در شهرها رخ داده است و اساسا حرکت مهاجرتی تغییرات و تحولاتی را پشت سر گذاشت افزود: پارادایم شیفت در بحث‌های اجتماعی، مکان گزینی، فرهنگی، جغرافیایی، حکمروایی و تمامی حوزه‌ها هنوز تاثیر دارد ولی کماکان تصور عمومی این است که ما رشد شهرنشینی داریم. معتقدم مهاجرت روستا به شهر و بخش اعظم گسترش حاشیه‌نشینی اتفاق افتاده است.
دکتر آخوندی گفت: زمانی در توسعه شهری همه به دنبال ساخت شهرهای جدید بودند و یا اینکه به دنبال آماده‌سازی شهرهای بزرگ و اطراف می رفتند، در حالیکه وقتی مهاجرت‌های بزرگ نداشته باشیم رویکرد جدید این می‌شود که همه به دنبال نوسازی درون شهرها و بازافرینی‌شهری بروند.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه باز آفرینی شهری مدلی است که عموما معماران و شهرسازان ما با آن آشنایی ندارند افزود: دانشگاه تهران نماد مدرنتیته ایران است. معتقدم در جامعه تحول ساختاری رخ داده است و این تحول رفتاری نیست. به عبارتی ساختار جامعه ایران متحول شده است.
دکتر آخوندی با اشاره به اینکه باید گزارش ملی مستدلی در تمامی دهه‌ها تهیه شود که نقشه آینده را ترسیم کند و این گزارش‌ها باید در جایی به غیر از مراکز و سازمان‌های دولتی یعنی در دانشگاه رخ دهد تاکید کرد: در تمامی دنیا بعد از جنگ شاهد هستیم که به آثار جنگ بر موضوعات مختلف پرداخته شده است. در اروپای بعد از جنگ جهانی دوم این پدیده را به وضوح شاهد هستیم در حالیکه در ایران این اتفاق رخ نداد.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر مطالعه جنگ و تاثیری که بر موضوعات اجتماعی، اقتصادی، جمعیتی، فرهنگی و سایر موضوعات جامعه می‌گذارد بر جای خالی مطالعه دقیق این موضوع در ایران اشاره کرد و گفت: جنگ که تمام شد ما فهم روشنی از جنگ نداشتیم و اینکه جنگ با ایران چه کرد؟ ساختار جمعیتی خرمشهر را در سال‌های ۵۷ با امروز مقایسه کنید. یادم می‌آید که در همان سال‌ها مسئولانی همچون آقای میرزاده که مسئول بازسازی مناطق جنگی بود تمام بحثش این بود که بیاییم در مناطق جنگ‌زده خانه بسازیم. من در همان زمان اعتقاد داشتم که باید ابتدا اقتصاد آن را درست کنیم زیرا اطمینانی برای بازگشت کسانیکه به شهرهای دیگر مهاجرت کردند وجود نداشت.
دکتر آخوندی ادامه داد: گزارش‌های مفصلی در اروپای پس از جنگ جهانی دوم منتشر شد که به آثار جنگ بر موضوعات مختلف توجه شده است در حالیکه در ایران گزارشی از آثاری که جنگ بر موضوعات مختلف گذاشت وجود ندارد.
وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: اگر بخواهیم کار جدی انجام دهیم باید سنت نشنال ریپورت (گزارش ملی) را رواج دهیم. در فرهنگ‌ها و جوامع پیشرفته سنت تهیه و ارایه گزارش ملی از موضوعات و مسائل مختلف وجود دارد در حالیکه در ایران این سنت را نداریم.
وی گفت: گزارش‌های ملی می‌تواند چشم‌انداز آینده کشور را ترسیم کند و همچنین این گزارش‌ها می‌تواند در بالاترین سطح درستی‌آزمایی در دانشگاه‌های کشور و توسط نیروهای متخصص تنظیم و ارایه شود. به عنوان نمونه در مورد ایمنی جاده‌ها یا صرفه‌جویی در مورد مصرف انرژی در ساختمان‌ها اصلا می‌توانیم با تکیه بر نشنال ریپورت‌ها وضعیت معاصر را تحلیل و آینده را ترسیم کنیم. اگرچه این کار، دشواری‌های خاص خود را دارد اما میزان تاثیرگذاری آن بیش از تصور است و این اقدامی است که در دستور کار داریم.
عملکرد هواپیماهای ATR در کشور در دست بررسی است
وزیر راه و شهرسازی همچنین با اشاره به اینکه ورود هواپیمای ATR (هواپیمای برد کوتاه) -ساخت کشورهای فرانسه و ایتالیا- پشتیبان مناسبی برای شهرهای کوچک و رواج صنعت توریسم و رونق کسب و کار در تمامی شهرهای ایران است گفت: در حال‌‌حاضر ۶۰ فرودگاه داریم که پروازهای کمی دارند و در برخی از آنها هفته ای دو پرواز رخ می‌دهد که خیلی غیراقتصادی است و باید برای رونق آنها به فکر راه کاری بود تا سرمایه گذاران تشویق شوند و رونق اقتصادی و بهبود شرایط زیست در آن مناطق شکل بگیرد.
آخوندی ادامه داد: از هواپیماهای کوچک شروع کرده ایم و عملکرد آنها در اقلیم‌های مختلف ایران در دست بررسی است.
وی افزود: هواپیماهای ATR که ۷۵ درصد بازار جهان را به خود اختصاص داده است می‌تواند برای جذب سرمایه‌گذاران و توسعه شهرهای ۲ و ۳ تاثیرگذار باشد.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه برخی از فرودگاه‌های کشور همچون کلاله در استان گلستان با هزینه های ۲ میلیاردتومان هیچ پروازی در آنها صورت نمی‌گیرد به همکاری همه سازمان‌ها و نهادها در این رابطه اشاره کرد و گفت: پروازها با هواپیماهای کوتاه برد به شهرهای درجه ۲ و ۳ می‌تواند به صنعت توریسم کمک قابل‌توجهی کند و همچنین پشیبانی برای حضور سرمایه‌گذاران در سرمایه‌گذاری این بخش است که اقدام بعدی بعداز فرودگاه، هتل‌ها و رونق کارکرد آنها است.
تسریع سیاست‌های کلان شهر و مسکن با ایجاد موسسه پژوهشی شهر و مسکن
دکتر محمد سعید ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران نیز در این نشست با اشاره به اینکه اسفندماه سال گذشته طی نامه ای از سوی وزیر راه و شهرسازی به شرکت عمران و بهسازی شهری ایران به نقش و عملکرد بی بدیل دانشگاه تهران در فرآیند توسعه ملی، تاثیر آن بر دولت مدرن و هویت شهری تاکید شد گفت: وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد که دانشگاه تهران می تواند به دلیل نقشی که در توسعه دانش در کشور ایفا می کند درخواست‌هایی از دولت و وزارت راه و شهرسازی داشته باشد که نتیجه جلسات متعددی که با معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی و همچنین دانشگاه تهران داشتیم منجر به پیشنهاداتی در ۸ محور شد که از توسعه دانشگاه تهران تا ایجاد موسسه پژوهشی شهر و مسکن متفاوت بود.
دکتر ایزدی تاکید کرد: اهداف، ماموریت‌ها و وظایفی که در اساسنامه موسسه پژوهشی شهر و مسکن وجود دارد می‌تواند به اجرای سیاست‌های کلان در کشور سرعت بیشتری ببخشد و همچنین آرا جامعه دانشگاهی را نیز با خود همراه کند.
همکاری جامعه دانشگاهی با بدنه سیاستگذاری کشور در دولت یازدهم
همچنین پیروز حناچی معاون شهرسازی و معماری وزیر راه و شهرسازی در مراسم امضای اساسنامه تشکیل موسسه پژوهشی شهر و مسکن گفت: ما در دوره جدید اقدامات استراتژیکی را با تمامی دانشگاه‌های کشور و همچنین دانشگاه تهران به عنوان دانشگاه مادر شروع کردیم. طرح توزیع آب خیز سد زاینده‌رود را در ابتدای دولت یازدهم، زمانی‌که بحران زاینده‌رود را داشتیم و تبعات ناشی از درگیری‌هایی که در جنوب اصفهان رخ داده بود با دانشگاه تهران شروع کردیم.
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: این طرح را به دانشگاه تهران ارجاع دادیم که خیلی خوب و به موقع انجام شد. پس از ارایه در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در حال حاضر به دبیرخانه شورای امنیت ملی برای یکسری تمهیداتی ارایه شده است.
حناچی با اشاره به اینکه پس از سال ۷۵ تاکنون طرح کالبدی ملی به عنوان یکی از طرح‌های ملی کشور گزارش ملی از وضعیت موجود و وضعیت آینده ارایه کرده است گفت: با دانشگاه تهران قرارداد همکاری بسته شده است و مرحله اول آن پیش رفته و گزارش اولیه ای به شورای عالی شهرسازی ومعماری ایران ارایه شده است.
وی تاکید کرد: محصول گزارش ها و پژوهش ها در حقیقت توسعه ۴ دهه آینده کشور را ترسیم خواهد کرد و این هم یکی از طرح‌های استراتژیکی است که با همکاری جامعه دانشگاهی در حال انجام آن هستیم.
