با تلاش شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، تفاهم نامه همکاری پنج جانبه برای احیا و بهسازی بافت تاریخی گرگان مابین دستگاههای دولتی و غیردولتی مرتبط به امضا رسید.
همزمان با آغاز به کار کارگزاری این شرکت در گرگان پنجشنبه هفتم خردادماه نود و چهار، تفاهم نامه همکاری در قالب بیانیه تغییر رویکرد جهت احیا و بهسازی بافت تاریخی گرگان توسط نمایندگان «اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان گلستان»، «اداره کل اوقاف و امور خیریه گلستان»، «شهرداری گرگان»، «کارگزاری شرکت عمران و بهسازی شهری ایران» و «انجمن حامیان بافتها و بناهای تاریخی سرزمین گرگان» در محل خانهی تاریخی شفیعی واقع در محلهی سرچشمه این شهر به امضا رسید.
در این مراسم جمعی از معتمدین محلی، خبرنگاران، تعدادی از اعضای شورای اسلامی شهر گرگان، مهندس عامری نایب رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، مهندس ایری رییس سازمان نظام مهندسی استان گلستان، عیسی امامی نماینده مردم گرگان و آققلا در مجلس شورای اسلامی، مهندس چراغعلی مدیرکل دفتر شهری استانداری گلستان حضور داشتند.
مهندس رستمی مدیرکل راه و شهرسازی گلستان در این مراسم در سخنانی ضمن اشاره به پیشینهی تدوین و تکمیل قوانین در زمینه بافتهای تاریخی در اسناد برنامهای، توجه ویژه به بافتهای تاریخی به جهت اهمیت آنان در شهرسازی را حاصل تغییر رویکرد وزارتی به واسطه مدیریت جدید و اندیشههای دکتر آخوندی و معاونان وی دانست.
وی با اشاره به سفر چندی پیش دکتر ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران به گرگان، ضمن یادآوری ارزشهای اجتماعی بافتهای تاریخی تصریح کرد که در این رویکرد مقصود ما تنها بهسازی کالبدی بافت و بناها نیست. بلکه منظور، دستیابی به فرایندی است که بتوان با بهره از آن به اصلاح شهرسازی نوین شهرهای مان هم بپردازیم.
مدیرکل راه و شهرسازی از ویژگیهای بافت تاریخی گرگان را زندگی همهی اقشار اعم از فقیر و غنی در کنار یکدیگر و پیوستگی بافت و شکلگیری آن حول اعتقادات مذهبی، تکایا و مراکز محلات دانست و با انتقاد از شهرسازی نوین در تفکیک شدن محلات به تناسب وضع اقتصادی مردم، آن را ناشی از دور شدن از ارزشهای اصیل و اسلامی خواند.
مهندس رستمی شهر را محل رشد علم و فرهنگ در طول تاریخ دانست و با یادآوری این موضوع که انسان شهر را میسازد و شهر انسان را، ابراز امیدواری کرد که رویکرد جدید احیا و بهسازی بافت تاریخی شهر گرگان، مبتنی بر باززنده سازی همه جانبه و انسان محور باشد، هر چند که در مواردی ممکن است ناگزیر از نگاه موزهای برای آن باشیم.
وی با اشاره به تهیه سند احیا، بهسازی و توسعه بافتهای فرسوده و تاریخی به استناد قوانین مرتبط تصریح کرد قانون همه دستگاههای اجرایی را مکلف به حمایت و ساماندهی بافتهای تاریخی کرده است.
آقای عیسی امامی نماینده مردم گرگان و آققلا در مجلس شورای اسلامی نیز در این مراسم ضمن ابراز خرسندی از تفاهم نامه چند جانبه بین دستگاههای اجرایی، این اتفاق را در سالی که به عنوان سال همدلی و همزبانی نام گرفته، اتفاق مبارکی دانست.
وی نبود باور برای اجرایی کردن قانون حمایت از احیا و بهسازی بافتهای فرسوده و تاریخی را یکی از موانع انجام کار از سوی دستگاه های مرتبط ذکر کرد و از این رو، تفاهم نامه مذکور را برای دستیابی به این هدف مهم خواند.
آقای امامی ضمن اشاره به خصوصیات فرهنگی و معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی بافت تاریخی گرگان و تأثیر آن بر ساکنان آن و ضرورتهای احیا در حال حاضر، به ارایه گزارشی از پیگیریهای مربوطه در وزارت راه و شهرسازی و مجلس شورای اسلامی در حوزه بافت تاریخی پرداخت. امامی به توافقات صورت گرفته در سفر هیأت دولت به گلستان و وعدههای داده شده از سوی وزیر راه و شهرسازی و پیرو آن سفر دکتر ایزدی معاون وزیر و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران به گرگان اشاره کرد و گفت مردم گرگان به انتظار احیای بافت تاریخی خود نشستهاند.
در ادامه مراسم آقای محمود اخوان مهدوی پژوهشگر تاریخی و نماینده انجمن غیردولتی حامیان بافتها و بناهای تاریخی سرزمین گرگان در سخنانی ضمن از امیدواری کرد که این تفاهم نامه به شکل مستمر مورد پیگیری و اجرایی شود. محمود اخوان با بیان این نکته که همه چیز به عهده مجموعه دولتی نیست، افزود: مشارکت مردمی هم برای حفظ و احیا بافت تاریخی یک ضرورت است چون با حجم گسترده ای از بناهای قدیمی مواجه هستیم.
وی با تاکید بر این نکته که مردم بهره وران اصلی مجموعه تاریخی هستند، افزود: نیاز است که مردم هم برای احیای بافت تاریخی پای کار بیایند.
وی مرمت و احیا بافت تاریخی گرگان را یک کار تخصصی کارشناسی شده دانست و تصریح کرد: تعامل با صاحب نظران و افراد با تجربه در این خصوص باعث می شود تا روند کارها به نتیجه درست منتهی شود.
آقای خوان مهدوی با بیان این نکته که خواسته ما امضا تفاهم نامه نیست بلکه اجرای آن است، افزود: در کنار مجموعه دولتی و خصوصی ایستاده ایم تا هر آنچه که در توانمان است، انجام دهیم.
وی در خاتمه تصریح کرد: زحمت هایی که در این حوزه کشیده می شود باید کیفی باشد چراکه اگر به جنبه کیفی آن توجه نشود نتیجهبخش نخواهد بود.
در بخش پایانی مراسم تفاهم نامه پنج جانبه از سوی نمایندگان دستگاههای مربوطه به امضا رسید. هنگام امضای تفاهمنامه مذکور، مهندس ابراهیم کریمی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گلستان در سخنان کوتاهی ضمن ابراز خشنودی از این اتفاق، از تلاش مجموعه تحت مدیریت خود جهت احیا و بهسازی بافت تاریخی گرگان در راستای این تفاهم نامه خبر داد.
گفتنی است بافت تاریخی گرگان که در سال 1310 خورشیدی به ثبت آثار ملی کشور رسیده بزرگترین بافت تاریخی شمال کشور است. آثار پابرجایی از دوره سلجوقی و صفوی در این بافت باقی است اما بیشتر آثار باقیمانده محصول توسعه دوران قاجار است. حدود سی اثر در این بافت به ثبت آثار ملی رسیده است. از این بافت که در یکی دهه گذشته آسیب زیادی دیده است هم اکنون مساحتی حدود 150 هکتار باقی مانده است. از مهمترین خصوصیات این بافت علاوه بر معماری آن، وجود مرکز محلات است که تکایای مذهبی را شامل میشود و در عزاداریهای محرم هر ساله بسیار پویا و زنده است.
دکتر آخوندی وزیر راه و شهرسازی در سفر پاییز سال گذشته هیأت دولت به استان گلستان در گفت وگو با سیمای مرکز گرگان، از احیا و بهسازی چهار محلهی تاریخی سبزه مشهد، دوشنبهای، سرچشمه و دربنو و نیز ساخت باغمزار استاد محمدرضا لطفی هنرمند فقید گرگانی خبر داده بود