شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در راستای اهداف اقتصاد مقاومتی و به مناسبت هفته دولت برنامه‌ها و اقدامات خود در سال ۹۵ را طی گزارشی اعلام کرد.
به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، شرکت عمران و بهسازی شهری ایران طی گزارشی در چهره‌نمایی وضعیت محله‌ها و محدوده‌های ناکارآمد شهری ۳۰ درصد مساحت کل کشور برابر با ۱۳۰ هزار هکتار را جزو بافت‌های فرسوده اعلام کرد.
براساس این گزارش این ۱۳۰ هزار هکتار شامل ۵۶ هزار هکتار بافت ناکارآمد، ۲۵ هزار هکتار عرصه تاریخی و ۴۸ هزار هکتار سکونتگاه غیررسمی اعلام شده است. همچنین سهم محدوده‌های ناکارآمد شناسایی شده از مساحت کل ۵۴۴ شهر به ترتیب به ۳۸۶ شهر کوچک، ۷۷ شهر متوسط کوچک، ۵۵ شهر متوسط بزرگ، ۱۴ شهر بزرگ میانی، ۶ شهر کوچک و ۸ کلانشهر گزارش شده است.
طبق آمار ارائه شده در این گزارش بیشترین میزان سکونتگاه‌های غیررسمی در شهرهای متوسط بزرگ با جمعیت بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ هزار نفر، بافت میانی ناکارآمد و بافت تاریخی و ارزشمند در شهرهای کوچک با جمعیت کمتر از ۵۰ هزار نفر اعلام شده است.
در این راستا با توجه به این امر که مواردی از جمله مردمی‌بودن، برون‌گرایی، درون‌زایی، عدالت‌بنیانی و دانش‌بنیانی از رویکردهای مهم برنامه‌های بازآفرینی در اقتصاد مقاومتی به شمار می‌روند در اجرای این طرح‌ها مسائلی از قبیل تقویت شبکه همکاری دست‌اندرکاران از طریق ستادهای استانی و شهرستانی، تقویت سمن‌ها و زمینه‌های همکاری با شهرداری‌ها و بخش خصوصی، روش برنامه‌ریزی مبتنی بر اولویت‌ها، توسعه متوازن، افزایش منابع مصوب در ردیف‌های طرح‌های تملک دارایی و سرمایه‌ای در بافت‌های حاشیه‌ای و سکونتگاه‌های غیررسمی، احیا و بهره‌برداری مجدد از بناها و فضاهای باارزش به منظور ارتقای خدمات، تجهیز و تأمین منابع جدید از طریق پروژه‌های مشارکتی و تقویت بخش خصوصی، بودجه‌ریزی اهرمی، محله‌محوری و راه‌اندازی نهاد توسعه محله، فعال کردن و بهره‌برداری از مراکز خدماتی و خانه محله‌های ساخته شده و راه‌اندازی دفاتر تسهیل‌گری پیگیری و دنبال می‌شود.
براساس این گزارش در نظام اهرمی با رویکرد برون‌گرایی و محله‌محوری با رویکرد مردمی بودن در نظام برنامه‌ریزی دارای محورهای مشخصی هستند که به شرخ زیر اعلام شده است:
نظام اهرمی:
شناسایی و تعریف طرح‌ها و پروژهها با مشارکت نهادهای محلی و استانی.
انعقاد تفاهم نامه مشترک با استانداری، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و اداره کل راه و شهرسازی استان در جهت تامین بودجه سهم آورده استان به تفکیک محلات و محدوده‌های مندرج در برنامه بازآفرینی شهری استان.
مشارکت دستگاههای عضو ستاد استانی بازآفرینی شهری در تامین منابع مالی به میزان ۳۳% آورده شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری، ۳۳% آورده شهرداری و ۳۳% آورده سایر دستگاهها.
محله‌محوری:
تعریف الگوی بازآفرینی شهری پایدار محله‌های هدف در سه بخش؛
توانمندسازی و ظرفیت‌سازی
بهسازی و ارتقای قلمرو عمومی
بهسازی و نوسازی مسکن
مشارکت جامعه محلی در اجرای برنامه‌های بازآفرینی شهری از طریق نهادسازی و راه‌اندازی نهاد توسعه محله، آموزش و مهارت افزایی، ایجاد شبکه‌های همکاری، ظرفیت‌سازی، اطلاع‌رسانی و ابزارسازی مالی و حقوقی.
در طی این گزارش همچنین میزان اعتبارات مصوب شده در بودجه سال ۹۵ نیز برای ساماندهی مناطق ناکارامد اعلام شده که به شرح جدول زیر ارائه شده است (هیچ یک از اعتبارهای مصوب شده تخصیص و یا ابلاغ نشده‌اند):
|
عنوان طرح |
اعتبار مصوب سال ۹۵ |
|
ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی
|
۳۷۷,۰۰۰
|
|
بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری
|
۱,۰۰۰,۰۰۰ |
|
بهسازی بافت فرسوده و حاشیه کلان شهر مشهد
|
۹۰۰,۰۰۰ |
|
بهسازی بافت فرسوده و حاشیه کلان شهرهای مذهبی قم و شیراز
|
۳۶۰,۰۰۰ |
|
منابع داخلی
|
۱.۰۸۳.۰۰۰ |
|
ساماندهی حاشیه شهرها
|
۲,۰۰۰,۰۰۰ |
با توجه به مطالب منتشر شده در این گزارش سه محور توانمندسازی، بهسازی و نوسازی مسکن و بهسازی و ارتقای قلمرو عمومی به عنوان چارچوب برنامه‌های بازآفرینی شهری اعلام شده‌اند که ایجاد شبکه‌های همکاری، حمایت از تشکیل و فعالیت نهادها و تشکل‌های مدنی، اقدامات ترویجی و اطلاع‌رسانی، مطالعات کاربردی و مستندسازی، آموزش، ظرفیت‌سازی و ابزارسازی ملی در حوزه توانمندسازی و مدیریت اعطای مشوق‌ها و بسته‌های حمایتی شهرداری و سایر سازمان‌ها، مدیریت و نظارت بر کیفیت ساخت و ساز و اصلاح فرآیندهای تقاضا و مدیریت اعطای تسهیلات نوسازی در حوزه بهسازی و نوسازی مسکن و همچنین ارتقا و بهسازی خدمات روبنایی، ارتقا و بهبود شبکه تأسیسات زیربنایی محله، بهسازی و روان‌بخشی شبکه امد و شد، بهسازی و تجهیز فضاهای عمومی و مرمت و بهره‌برداری مجدد از ساختمان‌های تاریخی در بخش بهسازی و ارتقای قلمرو عمومی از نکات مهم در قلمرو شهری این برنامه به شمار می‌روند.
همچنین اقدامات دیگری از جمله اجرای پروژه‌های الگوسازی مسکن، تدوین و توسعه مدل‌های ساخت، مقاوم‌سازی و بهسازی، اسکان مجدد، اعطای مشوق‌ها و بسته‌های حمایتی، ارائه خدمات فنی و نوسازی مسکن به وسیله خودمالکی با اعطای تسهیلات، حمایت و کمک به انبوه‌سازان، مشارکت با بخش خصوصی، اعطای مالکیت زمین، صندوق‌های زمین و ساختمان‌های محله‌ای و تعاونی های خودیار محله‌ای در بخش بهسازی و نوسازی مسکن، ایجاد شبکه‌های همکاری، راه‌اندازی نهاد توسعه محله و ظرفیت‌سازی در بخش توانمندسازی و همچنین مرمت و بهره‌برداری مجدد از بناهای تاریخی، بهسازی و تجهیز فضاهای عمومی، بهسازی و روان‌بخشی شبکه امد و شد، ارتقا و بهبود شبکه تأسیسات زیربنایی محله و ارتقای بهسازی خدمات روبنایی از موارد مهم و ققابل توجه در اجرای برنامه‌های نوسازی در مقیاس محله در شرکت عمران و بهسازی شهری ایران محسوب می‌شود.
براساس نکات ارائه شده در این گزارش تخصیص ۱۰۰ درصدی ردیف‌های ابلاغی با توجه به تخصیص بسیار ناچیز در سال ۹۴ (۱۵%) و عدم تخصیص در سال ۹۵، ابلاغ ردیف ساماندهی حاشیهنشینی به شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، ابلاغ ردیف دیون دولت به شهرداری‌ها به شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، ابلاغ چارچوب نظام بودجه‌ریزی اهرمی به دستگاههای اجرایی عضو ستاد استانی بازآفرینی شهری و تقویت شهرداری‌ها به عنوان بازوی اصلی اجرای برنامه‌های بازآفرینی شهری از الزامات تحقق برنامه‌ها در بخش عمران شهری به شمار می‌روند.
همچنین موارد دیگری از قبیل انعقاد قرارداد تسهیلات به نرخ یارانهای از طریق تأمین یا تضمین یارانه سود تسهیلات توسط دولت (تخصیص حداقل ۳۲۰ میلیارد تومان در قالب وجوه اداره شده در سال ۱۳۹۵)، ابلاغ ۱۰۰ هزار فقره تسهیلات به بانک مسکن و ایجاد ظرفیتهای اعتباری لازم برای پرداخت تسهیلات، تعیین نرخ سود ثابت در مصوبه تسهیلات به منظور کاهش هزینههای یارانهای دولت در بلندمدت (نرخ پیشنهادی: ۱۰ درصد)، افزایش سقف تسهیلات یارانهای از ۳۰، ۴۰ و ۵۰ میلیون تومان به ۴۰، ۵۰ و ۶۰ میلیون تومان (سقف تسهیلات در مصوبه مورخ ۹۴/۰۲/۲۹ شورای پول و اعتبار)، ارائه تسهیلات به واحدهای مسکونی در شرف دریافت سند مالکیت و واحدهای فاقد سند در سکونتگاه‌های غیررسمی، ابلاغ مدل عملیاتی حمایت از توسعه گران به نظام بانکی و بانک مرکزی، حمایت از توسعهگران در بافت ناکارآمد میانی درخصوص انتشار اوراق گواهی سپرده‌گذاری خاص و راه‌اندازی صندوق‌های پسانداز و وام مسکن (S&L) با مجوز فعالیت در محدوده‌های و محلات هدف از الزامات تحقق برنامه در بخش مسکن به شمار می‌روند.
در این گزارش همچنین با توجه به نوسازی و عرضه مسکن از طریق حمایت از اجرای ظرفیتهای تبصره ۲ ماده ۷ قانون حمایت از احیاء، بهسازی و نوسازی مواردی از جمله موسسه پس انداز و تسهیلات مسکن، حساب امین، گواهی سپرده، صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری، صندوق سرمایه گذاری زمین و ساختمان، صندوق سرمایه گذاری تملک و تنظیم مجدد قطعه بندی زمین، صندوق سرمایه گذاری مستغلات، شرکت سهامی پروژه ساختمانی، اوراق سرمایه گذاری متری، اوراق قرض الحسنه بهسازی شهری ایران، اوراق اجاره، اوراق مرابحه، اوراق سفارش ساخت و اوراق رهنی مسکن از مهترین ابزارهای مالی در بخش نوسازی و عرضه مسکن در این بخش محسوب می‌شوند./
